GGZ Nederland is genomineerd voor Big Brother Award vanwege schending privacy

Facebooktwitterlinkedinmail

21 november 2017 –  GGZ Nederland is genomineerd voor de ‘Big Brother Award’, voor de grootste privacy schender van het jaar, samen met het nieuwe kabinet en Buma.

Dat heeft de Bits of Freedom, organisator van de prijsuitreiking, maandag bekendgemaakt. GGZ Nederland is genomineerd  vanwege haar oproep om, zonder toestemming, privacy gevoelige gegevens van patiënten te delen met een derde partij. Zowel het kabinet als Buma zijn genomineerd wegens hun steun voor de ‘aftapwet’, die de inlichtingendiensten meer bevoegdheden geeft om internetverkeer af te tappen.

Gevoelige gegevens psychiatrische patiënten gedeeld

Wie bij de psychiater loopt, mag er van uitgaan dat zijn gegevens de behandelkamer niet verlaten. Als patiënt moet je meermaals vragenlijsten invullen over gevoelens van depressie, angsten en seksualiteit. De behandelaar gebruikt deze zogenaamde ROM-gegevens om je voortgang te bepalen. De gevoelige gegevens werden tot begin dit jaar gedeeld met Stichting Benchmark GGZ (SBG). Hun database wordt door zorgverzekeraars gebruikt om te bepalen hoe goed een zorginstelling het doet. Hoewel de vragenlijsten van naam en burgerservice­nummer ontdaan worden, kunnen de gegevens door koppeling aan andere datasets mogelijk toch nog worden herleid tot specifieke patiënten.

Pseudonimiseren is geen anonimiseren

Zorginstellingen moesten van de minister van Volks­gezondheid stoppen met de doorgifte van de gegevens. Op basis van een rapport van de Autoriteit Persoonsgegevens schreef de minister aan de Tweede Kamer dat “duidelijk geworden [is] dat pseudonimiseren geen anonimiseringmethode is, maar een beveiligingsmaatregel om privacy­risico’s te verkleinen.” Voor het delen van de persoonsgegevens is een wettelijke grondslag nodig, zoals expliciete toestemming van de patiënt. Die toestemming is nooit gevraagd.

Gegevens van patiënt delen zonder toestemming van patiënt

GGZ Nederland vroeg daarop juristen om advies. Die stelden op basis van parlementaire stukken uit 1989 dat voor het vergaren van patiëntgegevens voor “het gebruik voor kwaliteits­bevordering toestemming “mag worden verondersteld”. Maar ze schreven óók dat onduidelijk is of dat ook voor de ROM-gegevens geldt. Desondanks riep de branche­organisatie in oktober zorg­instellingen op de behandelgegevens weer te gaan delen met SBG. Dat instellingen daarmee het medisch beroepsgeheim schenden doet er blijkbaar niet toe. De rechter kon in een kort geding tegen de stichting niet vast­stellen of de gegevens als persoons­gegevens aangemerkt moesten worden: “in het beperkte bestek van dit geding niet kan worden uitgemaakt welke partij op dat punt gelijk heeft.”

GGZ Nederland heeft “toch weer geadviseerd privacy-gevoelige gegevens, zonder expliciete toestemming van die patiënten, op te sturen naar een derde partij.”

Schenden beroepsgeheim voor betere prestaties in de zorg

De inzenders van de nominatie vonden het onbegrijpelijk dat GGZ Nederland “ondanks alle bezwaren van veel verschillende kanten (van patiënten, minister van Volksgezondheid, Autoriteit Persoonsgegevens, beroepsverenigingen van psychiaters en psychologen) toch weer geadviseerd [heeft] privacy gevoelige gegevens van patiënten, zonder expliciete toestemming van die patiënten, op te sturen naar een derde partij.” En dat terwijl duidelijk is dat de gegevens niet eens geschikt zijn om de kwaliteit van zorginstellingen te vergelijken. Daar komt bij dat zelfs de suggestie van herleidbaarheid genoeg is om het vertrouwen in het medisch beroepsgeheim in de GGZ te ondermijnen.

Vorige winnaars

In 2015 won toenmalig minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) de prijs al voor het voorstellen van de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, zoals de aftapwet formeel heet. Het kabinet wordt nu genomineerd voor het “doordrukken van de sleepnetwet” en “doofheid voor alle kritiek”. . Vorig jaar ging de Big Brother Award  naar minister Edith Schippers (Volksgezondheid), vanwege een wet die verzekeraars in meer gevallen inzage kon geven in patiëntinformatie.

Stemmen

De Big Brother Awards worden op 11 december uitgereikt. Tot die tijd is het op de site van Bits of Freedom mogelijk om te stemmen voor de publieksprijs

Meer informatie:

Bron: bof.nl /nu.nl

Dit bericht is 4210 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail