19 mei 2024 –  Op donderdag 16 mei was het commissiedebat leefstijlpreventie met staatsecretaris van Ooijen (VWS, preventie en jeugd). Hij nam in het debat uitgebreid de ruimte om zijn teleurstelling uit te spreken over diverse besparingen op gebied van preventiebeleid uit dit akkoord.

Debat tegelijk met hoofdlijnenakkoord
Als voorbereiding op het debat schreef de Nederlandse GGZ  een brief met daarin voor hen belangrijke punten. Het gloednieuwe ‘onderhandelaarsakkoord’ van PVV, NSC, VVD en BBB haalt deze brief in. Uit de financiële bijlage blijkt dat er fors wordt bezuinigd op preventie.

De staatssecretaris nam ruim de tijd zijn teleurstelling daarover in het debat te uiten. De Nederlandse GGZ volgde het debat. De belangrijkste punten uit de brief en het debat vatten ze hieronder samen.

Bekijk deze video van de Nederlandse ggz.
De kamerbrief in één minuut uitgelegd

Brief met input voor debat
De belangrijkste boodschap in de brief: preventie is te vaak niet structureel gefinancierd. En bestaande financiering staat onder druk.

De Nederlandse GGZ schreef de inbreng voor dit debat samen met Verslavingskunde Nederland, het Nederlands Instituut voor Psychologen, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en Stichting Positieve Leefstijl.

Ingehaald door het nieuwe kabinet?
Eén van de hoofdpunten voor de briefschrijvers: preventie wordt te vaak niet structureel gefinancierd. Het bekend geworden onderhandelingsakkoord lijkt dit probleem vooral te verergeren. In de woorden van de staatssecretaris: “Aanvankelijk toen ik in het akkoord las dat de partijen preventie een belangrijkere rol willen geven, dacht ik: dat klinkt positief. Maar bij het lezen van de financiële bijlage brak mijn klomp.” Net als de staatssecretaris zijn we bezorgd over deze afspraken. We zijn warm voorvechter van het versterken van mentale gezondheid.

“bij het lezen van de financiële bijlage brak mijn klomp”

Deze opsomming maakte van Ooijen:

230 miljoen incidentele financiering vervalt
Nu is preventiebeleid veelal incidenteel gefinancierd. Bijvoorbeeld de aanpak van overgewicht, maar ook het programma ‘mentale gezondheid: voor iedereen’. In totaal is zo’n 230 miljoen aan preventiebeleid incidenteel. Volgens het onderhandelaarsakkoord gaat dit dus vervallen.

300 miljoen minder voor publieke gezondheid
Ten tweede de aangekondigde bezuiniging in de publieke gezondheid. De intensivering in publieke gezondheid wordt oplopend structureel verlaagd met 300 miljoen. Van Ooijen hoopt niet dat dit onder meer vaccinaties gaat raken.

638 miljoen bezuiniging op specifieke uitkeringen
10% korting op alle specifieke uitkeringen (SPUK) bij overheveling naar het Gemeentefonds. Daar vallen veel programma’s onder die nu dus geoormerkt zijn, maar via het fonds niet meer. En bovendien wordt daarbij dus fors gekort: dit is een bezuiniging van 638 miljoen structureel. Onder deze regelingen vallen programma’s zoals Kansrijke Start en seksuele gezondheid

1 miljard korting op subsidies
1 miljard korting op subsidies, waaronder die voor gezonde leefstijl, inclusiviteit, participatie en medezeggenschap. De onderhandelaars achtten deze onvoldoende effectief. Hieronder vallen bijvoorbeeld stoppen met roken programma’s en alcoholpreventie programma’s zoals Helder op school.

Overige onderwerpen
In het debat kwamen specifieke leefstijlgebieden aan de orde. De bestrijding van overgewicht bijvoorbeeld, waar teleurstelling over het niet verlagen van BTW op groente en fruit merkbaar was. Ook de worsteling die gemeenten hebben bij het weren van fastfoodbedrijven kwam aan bod. Enkele Kamerleden beklaagden zich erover dat er voor tabak nog steeds geen vergunningenstelsel is, de staatssecretaris wil dat pas later invoeren. Het werd duidelijk dat accijnsverhogingen voor tabak waarschijnlijk ook niet ingevoerd worden, waardoor de doelstellingen van een rookvrije generatie op het spel staan.

Vervolg en toezeggingen
Er is een tweeminutendebat aangevraagd door Kamerlid Krul (CDA). Dat betekent dat er later nog moties over dit onderwerp worden ingediend.

De demissionair staatssecretaris heeft, met de komst van een nieuw kabinet, relatief weinig tijd om beleid bij te sturen. Hij stuurt de Tweede Kamer nog informatie toe, bijvoorbeeld over Health in all Policies en over pijlers voor een gezonde leefomgeving.

Bron:denederlandseggz

Dit bericht is 699 keer gelezen.