Optimaal herstel na psychische aandoening vaak onderbelicht

Facebooktwitterlinkedinmail

15 februari 2022 – Ben je, als je last hebt gehad van serieuze mentale problemen, daardoor getekend voor het leven? Is het ‘eens verslaafd, altijd verslaafd’? Is iemand met depressie wellicht geboren voor het ongeluk? Dit soort sombere stellingen kun je regelmatig tegenkomen.

Maar een groep onderzoekers komt de laatste jaren met papers die wijzen op een blinde vlek. Een flink deel van de mensen met ernstige psychische klachten herstelt volledig. Maar deze groep is tot nu toe vrijwel onzichtbaar gebleven.

Waarom volledige herstellers onzichtbaar bleven
Onderzoekers en behandelaars op het gebied van de geestelijke gezondheid besteden begrijpelijkerwijs veel aandacht aan de symptomen van psychopathologie. Maar, zoals enkele onderzoekers hebben ontdekt, onderbelichten zij goed functioneren van mensen die psychische klachten hebben gehad. En dit heeft veel consequenties.

Uit eerder  onderzoek van Rottenberg et al., (2019) bleek dat een substantieel deel van de mensen die last hebben gehad van depressie hiervan geheel herstellen en goed functioneren zonder terugval. Er zijn twee redenen waarom deze volledige herstellers normaal gesproken niet onderzoeken opgemerkt zijn:

“De eerste reden is dat deze HFAD-ers vaak niet als proefpersonen in onderzoek terecht komen. Onderzoekers zoeken namelijk bijna altijd naar proefpersonen die tijdens het onderzoek lijden aan depressie. Personen die slechts eenmalig last hebben gehad van een serieuze depressie maar hier volledig van hersteld zijn, hebben hierdoor een kleinere kans om ooit in een onderzoek te worden opgenomen.

De tweede reden is dat onderzoekers vrijwel altijd alleen geneigd zijn om de afname van symptomen te meten in plaats van in hoe patiënten functioneren in hun leven. De derde reden is dat onderzoekers weinig nagedacht hebben over hoe goed functioneren na depressie (HFAD) eruit ziet en hoe het gemeten moet worden.”

Optimaal welzijn na psychopathologie
Devendorf, et al. (2022) stellen dat optimaal functioneren na psychopathologie onderbelicht is. In hun paper doen zij verslag van hoe vaak optimaal welzijn (OWB- optimal well-being) voorkomt na herstel van depressie, zelfmoordgedachten, gegeneraliseerde angststoornis, bipolaire stoornis en stoornissen in het gebruik van middelen.

Met behulp van een nationale Canadese steekproef (N = 23.491) operationaliseerden de onderzoekers OWB als afwezigheid van 12 maanden durende psychopathologie en scoren boven het 25e nationale percentiel op psychologisch welzijn en functioneren.

Hier zijn de belangrijkste bevindingen van hun onderzoek:

  • Vergeleken met 24,1% van de deelnemers zonder een geschiedenis van psychopathologie, was er bij 9,8% van de deelnemers met een levenslange geschiedenis van psychopathologie sprake van OWB.
  • Volwassenen met een voorgeschiedenis van drugsverslaving (10,2%) en depressie (7,1%) rapporteerden het vaakst OWB.
  • Personen met angst (5,7%), zelfmoordgedachten (5,0%), bipolaire 1 (3,3%) en bipolaire depressie (3,2%) rapporteerden minder vaak OWB.
  • Het hebben van slechts één levenslange aandoening verhoogde de kans op OWB met 4,2 keer ten opzichte van meerdere levenslange aandoeningen.
  • Hoewel psychopathologie de kans op OWB aanzienlijk vermindert, bereiken veel personen met psychopathologie OWB

Discussie
De auteurs concluderen dat optimaal welzijn lijkt een realistisch doel te zijn voor sommige patiënten, met name in de nasleep van stoornissen in alcoholgebruik of depressie. Bij andere soorten psychopathologie lijkt de kans kleiner te zijn op volledig herstellen.

Maar ook bij dit soort klachten is deze kans niet 0. Ook uit deze categorie zijn er mensen die volledig herstellen, goed functioneren en gelukkig zijn.

De uitdaging is om erachter te komen welke factoren die mogelijk hebben gemaakt, zodat de percentages voor deze groepen ook omhoog kunnen. Ook voor enkele andere stoornissen zou het interessant zijn om dit type onderzoek te doen (denk aan eetstoornissen).

Wellicht geven de resultaten in dit onderzoek nog een iets te sombere indruk. Als criterium is gebruikt: scoren boven het 25e nationale percentiel op psychologisch welzijn. De implicatie is dat de percentages nog hoger geweest zouden zijn als het 50e percentiel was gebruikt. En dit is nog altijd de bovenste helft van welzijn.

De gedachte dat psychopathologie je tekent voor het leven, is wellicht een belangrijke belemmerende factor voor herstel. Dit is analoog aan een statische mindset m.b.t. intelligentie. Als je denk niet intelligenter te kunnen worden, zoek je geen uitdaging en inspanning en geef je snel op als het niet lukt. Een groeimindset, het geloof dat je wel beter kunt worden doet het omgekeerde: je zet je in, je houdt vol, zoekt hulp en probeert diverse strategieën. Zo boek je progressie.

Interventies gericht op het creëren van een groeimindset over psychopathologie kunnen wellicht helpen de thans gevonden percentages van volledige herstellers verder omhoog te helpen.

Bron: progressiegerichtwerken.nl 

Dit bericht is 6859 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail