15 februari 2022 – Op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie is gestart met de ontwikkeling van de ‘Richtlijn Psychotrauma’. Dit is een vervolg op het onderdeel PTSS uit de richtlijn Angststoornissen uit 2009 en wordt nu een aparte richtlijn. Ook moet deze richtlijn de basis vormen voor de aanpassing van de zorgstandaard psychotrauma- en stressorgerelateerde aandoeningen, die recentelijk tot stand is gekomen.

Naast professionals zijn ook cliënten uitgenodigd deel te nemen aan een knelpuntenanalyse.
Landelijk is geconstateerd dat er sprake is van onderbehandeling Psychotrauma.  Psychotrauma wordt binnen de GGZ te weinig herkend, onderkend en behandeld. In de praktijk gebeurt het vaak dat mensen een diagnose krijgen, maar dat onderliggende oorzaken niet worden aangepakt. Dat lijkt een rol te spelen waar er psychotrauma aan de orde is. Het is de vraag of genoemde knelpunten en mogelijk ook anderen worden herkend. Twee werkgroepsleden van de Richtlijn Psychotrauma – dit betreft patiëntvertegenwoordigers vanuit MIND – namen het initiatief deze veronderstellingen te toetsen en aan te vullen bij andere patiënten (- verenigingen). Daarnaast hebben zij geïnventariseerd welke verbeterpunten deze richtlijn behoeft. Dit rapport is een verslag hiervan ten behoeve van de verdere ontwikkeling van de multidisciplinaire richtlijn psychotrauma

Uit de enquête kwam naar voren dat duidelijk sprake is van diverse knelpunten bij de behandeling van psychotrauma. Respondenten geven knelpunten aan m.b.t. onderdiagnosticering, onderbehandeling en ervaringen met niet passende zorg.

Bijna alle respondenten geven aan dat diagnostisering en behandeling voor mensen met cPTSS en dissociatieve problematiek meer vergt dan voor (enkelvoudig) PTSS wordt aangeboden.
95% respondenten geven aan dat er sprake is van onderbehandeling, en wederom weer 95 % heeft ervaring met niet-passende zorg.

M.a.w. behandeling vanuit de reguliere ggz sluit niet of onvoldoende aan bij wat nodig is. Dit betreft veelal mensen met (vroegkinderlijk) chronische traumaproblematiek, hechtingsproblematiek en intergenerationeel traumaproblematiek. Bij behandeling van PTSS kan mogelijk 8 tot 16 sessies voldoende zijn. Bij bovengenoemde groep gaat het om jarenlange behandeling, tot wel tientallen jaren.

Waarom is er sprake van onder- c.q. mis diagnostisering en onderbehandeling? Wat zijn genoemde knelpunten m.b.t. diagnose, behandeling en niet passende zorg?

Onderdiagnosticering

1. Als een andere DSM-classificatie is vastgesteld zoals depressie, stemmen horen, psychose gevoeligheid, anorexia, bipolair, autisme, verslaving etc. dan wordt vaak (c)PTSS gemist en dus niet behandeld.
   “Veel professionals gaan nog weinig transdiagnostisch te werk en zodoende wordt ‘trauma’ in de breedste zin van het woord zoals sociale uitsluiting, verwaarlozing, misbruik, discriminatie et cetera niet herkent.”
2. Als PTSS is vastgesteld, is de standaardbehandeling EMDR en/of imaginair exposure. In de praktijk blijken deze behandelingen vaak niet te werken bij mensen met cPTSS en/of dissociatieve stoornissen, vanwege onder meer dissociatie, het niet kunnen vasthouden van beelden of überhaupt geen herinneringen hebben.“Mijn diagnose werd vastgesteld aan de hand van één intake waarna de behandeling begon middels EMDR. Toen dit niet hielp werd verder (uit)geprobeerd, maar uiteindelijk toch doorverwezen naar specialistische GGZ. Daar werd opnieuw ondergediagnosticeerd waardoor opnieuw werd onderbehandeld. Mijn juiste diagnose en behandeling werden pas na 7 jaar gesteld.”
3. PTSS wordt niet goed herkend omdat het slachtoffer zich niet bewust is van eigen trauma of zichzelf de schuld geeft van de situatie en zich schaamt. Hulpverleners herkennen deze mechanismen vaak niet.
   “Ik voelde me alleen ‘moeilijk’ en wist niet wat er aan de hand was. Men zei dat ik stemmingswisselingen had. Ik dacht dat ik mijn gevoel overdreef. Achteraf bleek dat ik DIS en PTSS had.”

Rapport Knelpuntenanalyse Psychotrauma

Dit bericht is 2023 keer gelezen.