Koploper Teylingen werkt met ervaringsdeskundige clientondersteuners

Facebooktwitterlinkedinmail

19 juni 2021 – Inzet van ervaringsdeskundigen binnen het sociaal domein wint steeds meer terrein. Ook binnen het Koploperproject Cliëntondersteuning groeit de aandacht hiervoor. De hoogste tijd om hierover in gesprek te gaan met ervaringsdeskundige (ED) Niekie Doornbosch. Niekie is aangesloten bij het Meedenkersnetwerk van onafhankelijk cliëntondersteuners (oco) in Teylingen en werkzaam bij Stichting Lumen Holland Rijnland.

Niekie wordt breed ingezet; het type hulpvragen dat zij behandelt loopt sterk uiteen. Het komt voor dat inwoners specifiek naar haar vragen vanwege haar ervaringsdeskundigheid. Hoe zet Niekie haar deskundigheid in tijdens het werk en wat wil zij meegeven aan andere koplopers?

Wat is volgens jou de meerwaarde van een ervaringsdeskundige oco?

‘Je vraagt eerder door naar wat er achter een verhaal zit. De hulpvraag die niet wordt genoemd. Daarnaast wordt de drempel tussen jou en de inwoner kleiner, omdat je bij de kennismaking kan vertellen dat je wéét hoe het is om iets ontwrichtends mee te maken. Wanneer iemand emoties van wanhoop, radeloosheid en verloren zijn ervaart, breng je een stukje hoop door er te zijn en te laten weten dat je ook van ver komt. We leren om óók een hoopverlener te zijn.’

Een drempel overstappen en vragen om hulp kan volgens Niekie voor velen voelen alsof je maar één kans krijgt. Een oco zorgt er volgens Niekie voor dat je steviger staat wanneer je samen gesprekken voorbereidt en voert. ‘Twee weten meer dan één. Als Meedenker weet je (vaak) beter hoe het systeem in elkaar zit en kun je de functionaris soms confronteren zonder dat je bang hoeft te zijn dat je erop afgerekend wordt. Je kunt voor iemand opkomen.’

‘Wanneer iemand emoties van wanhoop, radeloosheid en verloren zijn ervaart, breng je een stukje hoop door er te zijn en te laten weten dat je ook van ver komt’

Kun je een voorbeeld noemen uit de praktijk?

Niekie vertelt over een casus waarin een dame dakloos dreigde te raken en betrokken partijen overtuigd waren dat een urgentieaanvraag zinloos was. Niekie wist door haar ervaringskennis het belang van het kunnen aantonen dat je alles hebt geprobeerd wat binnen je mogelijkheden ligt. Ze moedigde mevrouw aan om tóch een aanvraag te doen. Deze werd toegewezen en daarmee werd escalatie van de situatie voorkomen. ‘Als ik al jarenlang als professioneel hulpverlener werkzaam was geweest, dan was ik eerder afgegaan op het oordeel van de woningbouw en de maatschappelijk werker. Als ervaringsdeskundige oco sta je juist dichter bij de inwoner en diens perspectief. Je kan en mag je meer verplaatsen in diens schoenen.’

Hoe denk je over ondersteuning vanuit het eigen netwerk van de inwoner?

‘Je kijkt samen of er iemand in het netwerk geschikt zou zijn om mee te gaan naar een gesprek. Een groot netwerk hebben betekent niet per se dat je altijd mensen hebt die voor jouw bestwil gaan’. Niekie weet uit ervaring dat het soms prettig kan zijn iemand aan je zijde te hebben van buiten je eigen netwerk. ‘Omdat het over intieme dingen gaat en er wordt heel zakelijk gepraat over ingrijpende beslissingen.’

Wat zou je willen meegeven aan andere gemeenten die willen werken met ervaringsdeskundige oco’s?

Niekie roept organisaties op om de functie van ervaringsdeskundige wél te faciliteren, maar niet dicht te timmeren. ‘Laat ervaringsdeskundigen zichzelf uitvinden binnen de organisatie en bied hen intern en extern trainingen aan. Betrek hen binnen alle lagen van de organisatie, omdat zij overal wel wat over te zeggen hebben. Juist binnen de organisatie zelf moet de mindset veranderen.’

Volgens Niekie leidt inzet van ervaringsdeskundigen er bij andere professionals voor dat ook zij meer vrijheid voelen om aspecten uit hun persoonlijke leven in het werk in te zetten. Door eigen ervaringen te delen met collega’s en gezamenlijk een workshop of training te volgen, kan dit volgens haar verder worden versterkt.

‘Laat ervaringsdeskundigen zichzelf uitvinden binnen de organisatie en bied hen intern en extern trainingen aan’

Zijn er ook zaken waar de gemeente rekening mee moet houden?

‘Met een ervaringsdeskundige moet je vaak wat flexibeler zijn. Deze kan nog met herstel bezig zijn en ineens uitvallen. Of hij vindt ineens een betaalde baan en is niet meer beschikbaar als vrijwilliger. Dat stukje maakt het werken ermee iets meer tricky.’

Een andere valkuil kan volgens Niekie zijn dat een organisatie zich niet heeft verdiept in het werken met een ED en geen eigen voorbereidingen heeft gedaan. Dat kan zorgen voor scheve verwachtingen en het scheppen van een onveilig gevoel. ‘Bijna alle ervaringsdeskundigen zijn vechters, strijders. Zodra die een podium krijgen, dan gaan ze er voor. Maar, je moet ook zorgen dat ze veilig kunnen werken. Het team waarin ze komen te werken moet erop voorbereid zijn en openstaan voor samenwerking. Er moeten duidelijke kaders zijn en gesprekken over hoe het gaat en of je werkzaamheden in balans zijn met je belastbaarheid.’

‘We leren ook een hoopverlener te zijn’

Waar werf je als gemeente ervaringsdeskundigen?

‘Maak gebruik van je eigen sociale kaart en neem contact op met alle partijen die zorg en ondersteuning aanbieden. Kijk daarnaast naar landelijke projecten en organisaties voor ervaringsdeskundigheid. Gooi ook eens een balletje op binnen je eigen gemeentelijke organisatie en maak het thema ervaringsdeskundigheid bespreekbaar.’

Hoe verloopt de samenwerking binnen het netwerk en met partners?

Niekie is enthousiast over de lopende samenwerking. Binnen het netwerk staat men nauw met elkaar in verbinding en ook erbuiten weten partners het netwerk steeds beter de vinden. Toch ziet zij ook mogelijkheden voor verbetering. ‘Lokale partijen zitten vaak op hun eigen eiland. Mensen komen daar vaak pas binnen als de problemen hoog zijn opgestapeld. Ik zou samen met die partijen willen optreden, meer preventief willen werken en escalaties voorkomen.’

Last but not least: wat heeft het jou zelf gebracht om ervaringsdeskundige Meedenker te zijn?

‘Dit werk heeft mijn herstel bevorderd. Ik haal er veel zingeving uit en vind het fijn om weer deel uit te maken van wat groters dan mijzelf. Ik leer niet alleen veel over het sociale domein, maar ook over mijzelf en over mensen in het algemeen. En ik ontmoet een hele hoop mooie mensen, dat is voor mij de kers op de taart!’

Koplopersproject

Binnen het Koploperproject gaan gemeenten aan de slag met het verbeteren van het aanbod, de vindbaarheid en de kwaliteit van cliëntondersteuning. Het Koploperproject Cliëntondersteuning is een initiatief van de VNG, Ieder(in) en de Koepel Adviesraden Sociaal Domein. Wil je meer weten over het Koploperproject en de aanpak in de koplopergemeenten? Lees dan hier meer.

Bron: movisie.nl

 

Dit bericht is 2195 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail