Twee hersengebieden controleren de emoties van pubers

Facebooktwitterlinkedinmail

HERSENEN

16 juni 2016 – Tijdens de tumult van de puberteit ontwikkelen zich de hersenverbindingen die onze emoties onder controle houden. Onderzoekers van het Donders Institute en Behavioural Science Institute (BSI) van de Radboud Universiteit beschrijven in The Journal of Neuroscience hoe het hersencircuit dat emoties controleert zich van het ene naar het andere gebied verplaatst tijdens de ontwikkeling. Dit biedt inzicht in het ontstaan van aandoeningen gerelateerd aan emoties, zoals agressieproblemen.

‘Onze publicatie biedt nieuwe informatie over de neurobiologie achter pubergedrag in emotionele situaties’, aldus Anna Tyborowska, onderzoeker aan de Radboud Universiteit. ‘Bovendien kunnen onze resultaten belangrijke klinische implicaties hebben. Veel psychiatrische stoornissen ontstaan namelijk tijdens de adolescentie, en worden gekarakteriseerd door problemen met de controle van emoties.’

De rol van de prefrontale cortex

Eerder onderzoek koppelde het impulsieve en sensatiezoekende gedrag van pubers aan de nog ontwikkelende prefrontale cortex (PFC), een hersengebied geassocieerd met redeneren, plannen en het maken van beslissingen. Het Affective Neuroscience lab van het Donders Institute en het BSI waar Tyborowska deel van uit maakt, liet al eerder het belang van het voorste gedeelte van de PFC zien in de emotionele controle van volwassenen. Het was toen nog niet duidelijk of en waarom de ontwikkeling van de PFC invloed heeft op pubergedrag.

Om die vraag te beantwoorden, maakten de onderzoekers functionele MRI-scans van de hersenactiviteit van 47 gezonde veertienjarigen, terwijl die emoties op foto’s van gezichten moesten evalueren. Met een joystick moesten ze blije gezichten naar zich toe trekken en boze gezichten wegduwen, een natuurlijke reactie, of juist boze gezichten naar zich toe trekken en blije gezichten wegduwen, een onnatuurlijke reactie die meer emotionele controle vereist.

Testosteronlevels

Bovendien werden de testosteronniveaus van de tieners gemeten, als indicator van hun zogenaamde puberale volwassenheid. ‘Hoe volwassen je bent hangt niet per se van je leeftijd af, maar wel van je testosteronniveau’, aldus Tyborowska. ‘Bij pubers met al hoge testosteronniveaus zagen we dat het voorste deel van de PFC actief was als ze hun emotionele acties moesten controleren. Jongeren met een lager testosteronniveau hadden juist een actievere amygdala en pulvinar tijdens emotiecontrole. Dat zijn hersengebieden die een belangrijke rol spelen bij het verwerken van emoties.’ Deelnemers voltooiden de taak even goed, onafhankelijk van hun testosteronniveaus, ‘Je ziet dus dat er twee systemen betrokken zijn bij de emotionele controle, de pulvinar en de PFC en dat je op een gegeven moment in je ontwikkeling overstapt van het ene naar het andere. Wij hebben die overgang waargenomen.’

De resultaten helpen bovendien te begrijpen hoe de emotionele controle mis kan gaan tijdens de ontwikkeling. Wanneer de PFC niet goed integreert in het circuit van de emotionele controle, kan dat bijdragen aan het ontstaan van affectieve stoornissen tijdens de adolescentie, bijvoorbeeld problemen met agressie en sociale angst.

Een Engelstalige versie van dit bericht werd oorspronkelijk gepubliceerd op de website van de Society for Neuroscience

Publicatie:

A. Tyborowska, I. Volman, S. Smeekens, I. Toni, K. Roelofs
Testosterone during Puberty Shifts Emotional Control from Pulvinar to Anterior Prefrontal Cortex
Journal of Neuroscience, 2016; 36 (23): 6156
DOI: 10.1523/JNEUROSCI.3874-15.2016

Dit bericht is 3882 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail