1 april 2021 – Natuurlijk, iedereen is wel eens ontevreden over zijn of haar uiterlijk, maar sommige mensen hebben zo’n laag zelfbeeld dat zij er dagelijks last van hebben. In extremis kunnen mensen last hebben van Body Dysmorphic Disorder (BDD). Je bent dan volledig overtuigd van de lelijkheid van (een deel van) je lichaam.
Body Dysmorphic Disorder (BDD) is een stoornis in de lichaamsbeleving. Wie eraan lijdt meent dat één of meer lichaamsdelen afstotelijk zijn, terwijl buitenstaanders meestal niets opvalt. Opvallend is dat iemand met BDD vaak volledig overtuigd is van de lelijkheid.
Body Dysmorphic Disorder komt bij zowel vrouwen als mannen voor. Mensen met BDD zijn obsessief bezig met hun uiterlijk en het constant verbergen of ‘verbeteren’ van hun onzekerheden. Er is sprake van veel schaamte en in sommige gevallen leidt dat ertoe dat iemand totaal geïsoleerd raakt van zijn of haar omgeving.
De diagnose BDD wordt vaak gesteld aan de hand van drie punten, zo vertelt psycholoog Lidewy: de constante aanwezigheid van de negatieve gedachten, de hoeveel tijd die je daaraan kwijt bent en het vermijden van activiteiten en/of plaatsen als gevolg van die gedachten.
Obsessie met het uiterlijk
Mensen met BDD houden zich overmatig (uren per dag) bezig met hun uiterlijk zonder dat er een duidelijk aantoonbare afwijking is. De eigen verschijning leidt tot zowel walging van zichzelf als tot extreme schaamte.
Een buitenstaander ziet gewoonlijk niets bijzonders aan iemand met BDD. In sommige gevallen kan er wel sprake zijn van een betrekkelijk kleine onvolmaaktheid (bijvoorbeeld littekenvorming of nauwelijks waarneembare asymmetrie), maar de extreme negatieve zelfkritiek van iemand met BDD staat in geen verhouding tot een objectieve beoordeling.
Dagelijks worden de eigen lichaamsdelen aan een ongelooflijke hoeveelheid aandacht en strenge zelfkritiek onderworpen. Zo veroorzaakt deze obsessie vaak problemen in sociale omgang met mensen, op het werk of op andere belangrijke terreinen.
Rituelen
Iemand met BDD heeft vaak rituelen, zoals het ’toonbaar’ maken van het defect of de afwijking door bijvoorbeeld make-up of het dragen van een pet. Ook kijken ze veelvuldig in de spiegel (of vermijden zij spiegels), vergelijken zichzelf overmatig met anderen of vragen geruststelling aan mensen in de omgeving.
Het vermijden van situaties
Mensen met BDD vermijden veel situaties. Men gaat niet naar werk of school en vermijdt andere sociale situaties vanwege de angst voor schut te staan. In extreme situaties raken mensen totaal geïsoleerd en vervreemd van de samenleving. Iemand met BDD denkt dikwijls dat vreemden naar zijn misvorming staren en erover praten of lachen.
Zelfs als mensen positieve dingen zeiden over mijn lichaam, vond ik dat niet fijn om te horen. Ik werd er juist onzeker van.
Behandeling
Mensen met BDD denken vaak dat iets aan hun uiterlijk veranderen zal helpen, maar in de meeste gevallen is dit niet het geval. Wel zijn er specifieke behandelingen voor BDD, die onder andere bestaan uit cognitieve gedragstherapie. Er wordt nog niet zo lang onderzoek naar BDD gedaan.
Bij het UMC in Amsterdam is al een speciale dagbehandeling waarbij je samen met anderen op een andere manier met je gedachten en uiterlijk leert om te gaan. Maar ook naar andere technieken, die nu bijvoorbeeld worden ingezet bij depressies, wordt onderzoek gedaan. BDD staat wat minder in the picture dan bijvoorbeeld eetstoornissen.
Subtypes
Onder Body Dysmorphic Disorder vallen verschillende subtypes. Zo is er ‘muscle dysmorphia’, dat vaak bij mannen voorkomt. De focus ligt hierbij op de omvang van de spieren, die in de ogen van de persoon in kwestie niet groot genoeg zijn. Vaak wordt er geprobeerd dit te veranderen door extreem veel te sporten en/of anabolen te gebruiken.
De laatste jaren wordt er ook gesproken van ‘selfie dysmorphia’ of ‘Instagram/Snapchat dysmorphia’. Hierbij streven mensen ernaar om er net zo uit te zien als hun bewerkte foto’s. Ze vergelijken hun gezicht in de spiegel met hun gezicht na het gebruik van een van de honderden magische filters en houden daar een negatief zelfbeeld aan over. Het gevolg? Cosmetische artsen krijgen mensen op consult die hun gefilterde Snapchatfoto als voorbeeld meenemen.
Hulp nodig?
Heb je last van angsten of andere psychische problemen? Het is heel belangrijk om hierover te praten. Je kan hiervoor naar je huisarts of je kan contact opnemen met MIND Korrelatie. Zij zijn maandag tot en met vrijdag tussen 09.00 en 21.00 bereikbaar via 0900-1450 of mindkorrelatie.nl (chat, WhatsAap en mail) voor advies en hulp.
Dit bericht is 5360 keer gelezen.
