28 juni 2018 – Het wordt steeds duidelijker dat het placebo-effect een grote invloed heeft op (medische) behandelingen. Een internationaal en interdisciplinair team van wetenschappers onder leiding van hoogleraar Gezondheidspsychologie Andrea Evers van de Universiteit Leiden, heeft nu de eerste richtlijnen geschreven hoe placebo-effecten ingezet kunnen worden in de klinische praktijk. Publicatie in Psychotherapy and Psychosomatics.

De effecten van veel behandelingen in de gezondheidszorg worden voor een deel verklaard door andere factoren dan het middel of de behandeling zelf, legt hoogleraar Gezondheidspsychologie Andrea Evers uit. Bijvoorbeeld het vertrouwen dat de arts uitstraalt, de verwachting die iemand ten aanzien van een behandeling heeft en eerdere ervaringen die iemand heeft met behandelingen. Het placebo-effect beschrijft het positieve effect op een behandeling enkel op grond van de positieve verwachting die iemand heeft over die behandeling. Het nocebo-effect is het tegenovergestelde, negatieve effect: bijvoorbeeld als een patiënt bijwerkingen ervaart op grond van zijn negatieve verwachtingen over het medicijn.

Placebo en nocebo

‘Placebo-  en nocebo-effecten beïnvloeden de behandeluitkomsten, weten we inmiddels uit wetenschappelijk onderzoek. Maar met deze bevindingen wordt in de reguliere gezondheidszorg nog nauwelijks rekening gehouden,’ aldus Evers ‘Dit terwijl we met behulp van deze kennis de behandelingen zouden kunnen optimaliseren en tegelijkertijd mogelijke nadelige gevolgen van behandelingen (zoals bijwerkingen) zouden kunnen verminderen.’

Internationale consensus

De publicatie in het tijdschrift Psychotherapy and Psychosomatics zet hiervoor de eerste stappen. De publicatie vloeit voort uit het eerste officiële congres van de Society for Interdisciplinary Placebo Studies (SIPS), dat vorig jaar in Leiden plaatsvond. Tijdens een interdisciplinaire workshop onder leiding van Evers bereikte een groep internationaal vooraanstaande wetenschappers de consensus dat kennis over placebo- en nocebo-effecten kan leiden tot betere behandelresultaten met minder bijwerkingen. Volgens de groep wetenschappers is het vooral van belang dat patiënten meer worden geïnformeerd over deze effecten, en dat artsen worden opgeleid in een optimale arts-patiënt communicatie, om placebo-effecten te maximaliseren en nocebo-effecten te minimaliseren.

Inzet in de praktijk

Toekomstig onderzoek zou zich volgens de groep moeten concentreren op de manier waarop deze aanbevelingen in de klinische praktijk kunnen worden geïmplementeerd. Evers: ‘Nu we hier internationale overeenstemming over hebben, kunnen we gaan onderzoeken op welke manier de arts en de patiënt er dagelijks hun voordeel mee kunnen doen.’

Bron: universiteitleiden.nl

Dit bericht is 4628 keer gelezen.