2 juli 2025 – De teruglopende arbeidsmarktprestaties onder Nederlanders die lijden aan slapeloosheid kost de maatschappij jaarlijks minstens drie miljard euro. Dat blijkt uit de studie ‘Slapend Rijk’ van SEO Economisch Onderzoek (SEO). Twaalf procent van de Nederlandse beroepsbevolking heeft last van slapeloosheid. Dat kan gevolgen hebben voor hun prestaties op de arbeidsmarkt , bijvoorbeeld vanwege vermoeidheid overdag of (mentale) gezondheidsproblemen. Behandeling van slapeloosheid door bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie is aantoonbaar effectief maar wordt, ondanks de grote baten op de arbeidsmarkt, niet vergoed.

Onderzoek
SEO onderzocht aan de hand van geanonimiseerde informatie van huisartsen en data van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de gevolgen van slapeloosheid, vergeleken met een controlegroep zonder slaapproblemen. Hieruit blijkt dat de kans op betaald werk met 2,5 procentpunt afneemt als mensen last krijgen van slapeloosheid. Hierdoor neemt het aandeel zonder werk onder deze groep toe van 16,3 naar 18,8 procent. De kans om in een uitkering te belanden neemt met 2,3 procentpunt toe, van 8,0 naar 10,3 procent. Het gaat dan meestal om een arbeidsongeschiktheids- of Ziektewetuitkering. Voor werknemers daalt het loon met van 1,7 procent. Dit is achthonderd euro per jaar.

Kosten voor de samenleving
De productie die door het gebrek aan slaap verloren gaat kost de samenleving minstens drie miljard euro per jaar. Dat maakt dat interventies om slapeloosheid te voorkomen of te behandelen kunnen leiden tot een positieve kostenbatenanalyse. Cognitieve gedragstherapie slapeloosheid (CGT-I) is bijvoorbeeld aantoonbaar effectief en bij vijf face-to-facebehandelingen kost deze interventie rond de zeshonderd euro. Als de klachten hierdoor bij een derde van de patiënten voor één jaar verdwijnen, dan wegen alleen de arbeidsmarktbaten al tegen deze kosten op.

Behandeling en vergoeding
Ondanks de beschikbaarheid van effectieve interventies wordt chronische slapeloosheid niet altijd goed behandeld. Dit heeft waarschijnlijk te maken met een tekort aan behandelaars, omdat verzekeraars behandeling door een psycholoog vanuit de basis-ggz niet vergoeden.

Jaap Lancee, Universitair Hoofddocent Klinische Psychologie, UvA: “Mensen met slapeloosheid krijgen vaak slaapmedicatie voorgeschreven. Dat is jammer, want cognitieve gedragstherapie wordt door veel patiënten juist ervaren als meest effectieve behandelmethode. Het leidt niet alleen tot minder klachten, maar kan bovendien dus ook kostenbesparend zijn.”

Arbeidsmarktbaten van betere preventie en behandeling van slapeloosheid komen terecht bij de overheid die minder uitkeringen hoeft te betalen en hierdoor bij alle belastingbetalers, bij werkgevers die profiteren van een hogere arbeidsproductiviteit en minder ziekteverzuim en bij mensen met slapeloosheid zelf die hun arbeidsmarktperspectieven en beloning zien verbeteren.

Bekijk hier de studie Slapend-rijk (PDF)

Bron: persbericht

Dit bericht is 764 keer gelezen.