Schulden afkopen als psychiatrische behandeling?

Facebooktwitterlinkedinmail

6 november 2020 – Kan het oplossen van schulden helpen bij de behandeling van psychiatrische problemen? Die vraag moet de komende twaalf maanden worden beantwoord in een pilot met een kleine groep inwoners van Amstelveen. Wethouder Marijn van Ballegooijen verwacht er veel van.

De vijftien tot twintig proefpersonen van het experiment kampen met schulden én psychiatrische problemen. Hun schulden worden in één klap afgekocht door de gemeente. Het lectoraat Armoede Interventies van de Hogeschool van Amsterdam (HvA) gaat de komende twaalf maanden onderzoeken wat voor effect de aanpak heeft op de financiële en geestelijke gesteldheid van de deelnemers.

Verkokerd
‘We zijn in de zorg niet handig bezig omdat we verkokerd werken’, legt wethouder Marijn van Ballegooijen (werk en inkomen, zorg, PvdA) uit. ‘Voor psychiatrische ondersteuning is zoveel meer nodig dan alleen medicatie en therapie. Maar hier komt de ironie: we vinden het volstrekt normaal om honderden, duizenden euro’s aan medicatie uit te geven – maar dan heeft iemand misschien vijfduizend euro schuld, en dan is de oplossing vaak ver weg. Hoe logisch zou het zijn als we in de toekomst van het begin af aan kijken naar het hele plaatje?’

Terugverdienen
Wethouder van Ballegooijen hoopt dat iemand met bijvoorbeeld een bipolaire stoornis of een depressie zich, dankzij het wegnemen van de schulden, volledig richten op het herstel. ‘Misschien kunnen we hun leven beter op de rit krijgen en dan een deel van de kosten nog terugverdienen ook.’ Maar ook als dat niet het geval blijkt te zijn, verwacht Van Ballegooijen met de pilot veel te leren over de samenwerking tussen schuldhulpverlening en de psychiatrie.

Makkelijker
Daarvoor past Van Ballegooijen wel een ongebruikelijke strategie toe: de schulden van de deelnemers worden volledig door de gemeente afgekocht. De proefpersonen zijn in één keer schuldenvrij en hoeven niks terug te betalen – een heel andere aanpak dan een schuldregeling waarbij iemand drie jaar lang op zwart zaad moet zitten. Als het makkelijker wordt om van schulden af te komen, zullen mensen dan ook niet makkelijker schulden gaan maken?

Mensbeeld
‘Ik ken het argument’, reageert Van Ballegooijen, ‘maar dat gaat wel van een heel negatief mensbeeld uit. Ik geloof zelf niet zo dat mensen voor de lol schulden maken. Ik zie vooral dat mensen schulden hebben gekregen buiten hun schuld om. Ze raken bijvoorbeeld hun baan kwijt of komen in een echtscheiding terecht. En we zien dat het leven zo duur is dat mensen van een uitkering of het minimumloon niet goed rond kunnen komen.’ Bovendien nuanceert de wethouder dat het in de pilot gaat om relatief kleine schulden van ‘enkele duizenden’ euro’s. Ook zijn mensen met verslavingsproblemen of schulden door fraude uitgesloten van deelname.

Vervolgonderzoek
De komende maanden gaat de HvA onderzoeken wat de interventie met de deelnemers doet. Daarbij gaat het om vragen als: Welk cijfer geven ze hun kwaliteit van leven? Lukt het hen om schuldenvrij te blijven? Ziet de psychiatrisch behandelaar vooruitgang? Voor een formele maatschappelijke kostenbatenanalyse is de pilot te klein, maar Van Ballegooijen hoopt dat in een mogelijk vervolgonderzoek wel te kunnen doen.

Ex-gedetineerden
In de gemeente Den Helder loopt een experiment waarbij ook wordt gekeken naar de relatie tussen geestelijk en financieel welzijn. In dat onderzoek krijgen ex-gedetineerden een (bijna) onvoorwaardelijke uitkering van de gemeente. De tussentijdse resultaten zijn voorzichtig positief.

Bron: binnenlandsbestuur.nl

Dit bericht is 4175 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail