6 mei 2024 – Hulp en beleid in de bestrijding van armoede sluit niet altijd goed aan bij de leefwereld van inwoners. Daarom zet Oost-Groningen in op ervaringsdeskundigen die een brug slaan tussen bewoners en beleid. We spreken met Afsaneh Moghadam, projectleider Armoede en Schulden van de Regio Deal Oost-Groningen. Voor ons gesprek sprak ze met verschillende projectleiders en ervaringsdeskundigen die werkzaam zijn binnen de Regio Deal.

In de Regio Deal Oost-Groningen werken zes gemeenten samen met de provincie Groningen en het Rijk aan een leefbare, veerkrachtige en toekomstkrachtige regio. Eén van de speerpunten binnen deze aanpak is het terugdringen van (onzichtbare) armoede en schulden.

‘Voor veel inwoners van Oost-Groningen staan een laag inkomen en schulden deelname aan de samenleving in de weg. Door geldgebrek hebben mensen geen mogelijkheid om te gaan sporten, naar muziekles of het theater te gaan,’ vertelt Moghadam. ‘Ook leven veel bewoners met schulden.’ Deze problemen worden op verschillende manieren aangepakt, bijvoorbeeld door het isoleren van huizen en het bieden van hulp op het gebied van regelingen en subsidies.

Eén van de belangrijkste pijlers van de Regio Deal is het terugdringen van zogeheten generatiearmoede, een hardnekkig probleem in Oost-Groningen. ‘In onze projecten proberen we jongeren een betere start in het leven te geven zodat ze de kansen die het leven biedt kunnen grijpen,’ legt Moghadam uit. ‘We vergroten de bewustwording van jongeren over de gevolgen van armoede en bieden laagdrempelige hulp. Een voorbeeld hiervan is project De Boeg in Veendam, een opleidingstraject waar jongeren aan de slag kunnen met hun hulpvraag en tegelijk een startkwalificatie kunnen halen. Hierdoor hebben zij een betere uitgangspositie op de arbeidsmarkt.’

Ervaringsdeskundigen als bondgenoot
Binnen de projecten in de Regio Deal worden ervaringsdeskundigen op verschillende manieren ingezet. Van bondgenoot, tot criticus tot veranderaar. Moghadan benadrukt dat ervaringsdeskundigen als geen ander weten waar mensen in armoede doorheen gaan. En dat is belangrijk. Want armoede is meer dan alleen geen geld hebben. Het heeft invloed op veel verschillende levensgebieden. Die herkenning zorgt ervoor dat ze makkelijker vertrouwen creëren. Hierdoor wordt ook de drempel voor het vragen naar hulp kleiner.

‘Als je iemand begrijpt kun je ondersteuning bieden die aansluit bij de wensen van de inwoner’

Zo ook in het project Kansen voor kinderen. ‘In dit project werken we met 500 gezinnen aan een kansrijke toekomst. De gezinnen worden begeleid door ervaringsdeskundigen. Zij denken niet voor hen, maar met hen mee. Door oordeelloos te zijn en begrip te hebben voor de situatie waar de gezinnen inzitten. Vanuit deze empathische houding kunnen ze de gezinnen beter begeleiden. Als je iemand begrijpt kun je ondersteuning bieden die aansluit bij de wensen van de inwoner.’

Als voorbeeld haalt Moghadam een situatie aan over inwoners met een migratieachtergrond. Veel migranten zijn financieel mantelzorger voor familie in het land van herkomst. ‘Het klinkt misschien gek, dat een statushouder die leeft van een uitkering al diens geld naar de familie stuurt. Maar voor hen is dat de normaalste zaak van de wereld. Vanuit dat oogpunt zoek je dan naar middenweg. Kun je in plaats van al het geld te sturen, niet beter iets wat minder geld opsturen naar je familie? Zo kan de statushouder nog steeds doen wat belangrijk is voor diegene.’

Ervaringsdeskundige als criticus
Daarnaast denken ervaringsdeskundigen ook mee over de inhoud van trainingssessies. Doordat ze in een soortgelijke situatie hebben gezeten als onze gezinnen, weten ze beter wat helpend is en wat de juiste toon is voor een trainingssessie. Dat zien ze ook in het project Door geldzorgen geraakt, waarin werkgevers bewustgemaakt worden van het effect van geldzorgen op hun werknemers en wat ze hier samen aan kunnen doen. ‘Vaak wordt een project georganiseerd door mensen die zelf niet met armoede te maken hebben gehad. Ze kunnen zich moeilijk in leven, hoe goed bedoeld ook.

De oplossingen die worden aangedragen zijn niet altijd voldoende voor de problemen waar mensen tegenaan lopen,’ legt Mogdaham uit. Daarom denkt een ervaringsdeskundige mee over de aanpak en uitvoering van het project. Eén van hen is Dennis. Door zijn eigen doorleefde ervaringen weet hij goed wat de uitdagingen zijn waar mensen in soortgelijke situaties tegenaan lopen. En welke hulp daadwerkelijk een oplossing biedt voor deze uitdagingen. Zo vormt hij een brug tussen de mensen die te maken hebben met het probleem en professionals die hulp aanbieden.

Van kansenongelijkheid naar kansengelijkheid
De inzet van ervaringsdeskundigen blijft niet beperkt tot het verbeteren van beleid en het hulpaanbod voor mensen in schulden en armoede. Binnen de Regio Deal worden ook opleidingen tot ervaringsdeskundige gefinancierd. Deze opleiding geeft mensen een steuntje in de rug om zich te ontwikkelen.

‘Door het bieden van een opleiding tot ervaringsdeskundige zetten we kansenongelijkheid om naar kansengelijkheid’

Annemarie heeft deze opleiding gevolgd. ‘Ik kom zelf uit intergenerationele armoede en heb daardoor vanaf mijn geboorte te maken met kansenongelijkheid. Ik dacht dat het aan mij lag, dat ik faalde. Dat zorgde voor veel frustratie. De docenten benaderden mij als volwaardig persoon, door naar me te luisteren en te begrijpen, in al mijn onmacht en frustratie. Tijdens de opleiding activeerden ze mijn kwaliteiten en kennis die ik in het leven heb opgedaan. Ze gaven me het inzicht dat kansenongelijkheid niks zegt over mijn eigen capaciteiten, maar aan ons systeem. Dat gaf een enorme boost aan mijn eigenwaarde.’ Door het volgen van deze opleiding kon Annemarie patronen doorbreken, voor zichzelf en haar gezin. Moghadam: ‘Door het bieden van een opleiding tot ervaringsdeskundige zetten we kansenongelijkheid om naar kansengelijkheid.’

Gelijkwaardige samenwerking
Waar Moghadam zich nu op focust in haar werk als projectleider? ‘Mijn werk binnen de Regio Deal heeft me doen inzien dat wij als projectleiders zorg moeten dragen voor het welzijn van de ervaringsdeskundigen. We vragen van hen om persoonlijke en vaak kwetsbare verhalen te delen. Als projectleider moeten wij zorgen dat er ruimte en tijd is voor reflectie op de emoties die gepaard gaan met deze verhalen. Ik vraag andere projectleiders hoe zij de zorg voor ervaringsdeskundigen waarborgen, bijvoorbeeld door een intervisiebijeenkomst op te nemen in het project. Gelijkwaardige samenwerking met ervaringsdeskundigen verlangt van ons dat wij ook reflecteren op onze eigen keuzes binnen het project en hoe we dit beter kunnen doen. Zo zorgen we er samen voor dat we echt van elkaar kunnen leren.’

Bron: movisie.nl

Dit bericht is 514 keer gelezen.