Hoe herken je iemand met een depressie?

Facebooktwitterlinkedinmail

Schermafbeelding 2015-09-11 om 09.38.28

11 september 2015 – Schrijver Joost Zwagerman was depressief. Niemand zag aankomen dat hij een eind aan zijn leven zou maken. Hoe kan dat? Hoe herken je iemand die een depressie heeft? Directeur Jan Mokkenstorm van de hulplijn 113 geeft antwoord op vragen over depressie.

1. Hoe herken je iemand die een depressie heeft?
Mensen met een depressie kunnen nergens meer van genieten, zegt psychiater Mokkenstorm. “Er is geen gevoel van genieten of blijdschap. Dat lukt niet meer. Mensen hebben een sombere kijk: het glas is altijd leeg of halfleeg. Mensen hebben het gevoel dat alles hopeloos is. Ze zijn ook vaak vermoeid, ze liggen veel op bed of op de bank. Anderen hebben een ‘aangejaagde depressie’, die kunnen niet stilzitten en hebben slaapstoornissen.”

Volgens Mokkenstorm komt dat doordat depressieve mensen mensen proberen te verbloemen dat ze in de put zitten. “Als je bijvoorbeeld een ouder bent, wil je dat niet tonen aan je kinderen. Je probeert geforceerd te lachen. Daardoor raak je verkrampt.” Mensen proberen zich groot te houden, maar echt emotioneel contact is er dan niet.

“Je gaat niet tegen iedereen zeggen dat je je kut voelt”

Mensen in hun directe omgeving merken dat iemand nergens meer zin in heeft, legt Mokkenstorm uit. “Die lacht dan nooit meer, huilt vaak en is veel in zichzelf gekeerd.” Toch was bijvoorbeeld aan Joost Zwagerman voor veel mensen niet te merken dat hij nergens zin in had. Bij het tv-programma De Wereld Draait Door kon hij bijvoorbeeld met veel enthousiasme praten over kunst. “Mensen zoeken houvast. Die gaan hard werken om te proberen er nog wat van te maken. Je gaat niet tegen iedereen zeggen dat je je kut voelt.”

2. Hoe ga je om met iemand met een depressie?
“Het is heel verleidelijk om te zeggen: kom op, morgen schijnt de zon weer”, zegt Mokkenstorm. “Maar dat helpt niet. Het is alsof je aan een kleurenblinde vraagt kleuren te zien.” Volgens de psychiater kunnen zulke goedbedoelde aansporingen averechts werken. Dan zet je er te veel druk op.

Zie ook 10 tips voor omgaan met iemand met depressie

Het heeft ook geen zin om boos te worden als iemand depressief is, zegt Mokkenstorm. Het beste kun je rustig in gesprek gaan met iemand. Daarbij hoef je moeilijke vragen niet uit de weg te gaan. “Je moet durven vragen: hou je het nog vol? Heb je het gevoel dat je niet meer wilt? Als iemand dan ja zegt, probeer dan rustig en nuchter te blijven luisteren. Dat helpt de ander rustiger te worden en overzicht te krijgen.”

Als je vermoedt of bang bent dat iemand er een einde aan wil maken, kan je dat ook vragen. “Het is niet zo dat je daarmee mensen op ideeën brengt.” Als je hoort dat iemand met zelfmoord bezig is, raad dan aan om professionele hulp te zoeken. “Je kunt het beste helpen door er gewoon voor iemand te zijn zoals hij je kent, en niet door hulpverlener te spelen. Dat hou je namelijk niet vol en je mist de expertise.”

“Het is geen kwestie van niet vrolijk willen zijn. Mensen met depressie kúnnen dat niet.”

Mokkenstorm raadt af om depressieve mensen te veel onder druk te zetten met advies. “Zeg nooit: ik ken je al zo lang, je moet eindelijk eens in opstand komen tegen je vader. Of: je moet je baas eens de waarheid vertellen. Mensen met een depressie blaas je zo emotioneel op. Je speelt met psychologisch vuur. Ga ook niet meesomberen, blijf nuchter. Probeer iemand actief te houden.” Het beste wat je kunt doen, is aanraden hulp te zoeken.

3. Wat doe je tegen depressie?
Tegen depressie bestaan verschillende behandelingen die goed werken, legt Mokkenstorm uit. Mensen kunnen therapie krijgen en in veel gevallen werken medicijnen ook. Een therapeut kan ontzettend helpen, zegt Mokkenstorm. “Een neutraal en deskundig klankbord werkt echt. Partners zitten er te dicht op. Een therapeut kan mensen leren anders tegen dingen aan te kijken. Ook helpt die om bij volgende tegenslagen te voorkomen om weer depressief te worden.”

Mokkenstorm vergelijkt depressie met een veer waar de rek uit is. “Een mens heeft veel stressoren. Dan blijft de dierlijke reactie ‘vluchten of vechten’ je hersenen activeren. Daar raakt het brein uitgeput van en dan heeft het nergens meer zin in.” Therapie kan helpen die stress te verminderen, door op andere manieren om te gaan met stressvolle situaties.

4. Kan iedereen depressief worden?
Iedereen kan zich weleens down voelen, maar lang niet iedereen raakt echt in een depressie. Dat is een ziekte. “Het is geen kwestie van niet vrolijk willen zijn. Mensen met depressie kúnnen dat niet.”

Depressiviteit hangt af van een combinatie aan factoren. Er zijn bepaalde genen die meespelen, maar het is geen puur genetische kwestie, zegt Mokkenstorm. Wat je meemaakt in je jeugd en hoe je daarmee omgaat, speelt ook een grote rol. “Als je in je jonge jaren misbruikt bent of in de steek gelaten, dan worden bepaalde genen actief en dat bepaalt hoe je later met een probleem omgaat.” Mensen die dat genetische materiaal niet hebben en ‘goed’ zijn opgegroeid, maken veel minder kans op depressie.

Bron: rtlnieuws.nl 

Meer nieuws over depressie 

Meer informatie of hulp ?  

Dit bericht is 28606 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail