Fundamentele verandering blijft uit
De agenda is ongetwijfeld vanuit de beste bedoelingen opgesteld. Toch mist LOC daarin een structureel andere benadering van cliënten in de GGz. Zoals we steeds laten weten, recent nog in dit uitgebreide blog-bericht, is het noodzakelijk dat we in de zorg leren benadrukken wat gezondis in mensen. In plaats van steeds uit te gaan van hun ziekte.
Wie uitgaat van ‘ziekte’ gaat per definitie uit van ‘behandeling’, in plaats van je vooral te richten op het ‘ondersteunen van dat wat belangrijk is in iemands leven’. Hoe belangrijk en noodzakelijk juist dat is, wordt steeds duidelijker als we alarmerende signalen over de kwaliteit van zorg voor onze geestelijke gezondheid écht serieus nemen.
Zorgelijk
Steeds vaker horen we van vooraanstaande behandelaars en wetenschappers dat zij vraagtekens plaatsen bij de uitgangspunten die de GGz hanteert als het gaat om:
- wat een geestelijke ziekte is
- welke behandelingen er nodig zijn
Een aantal jaren geleden al schreef LOC in het theoretisch kader dat zij maakte over de jeugd GGz, dat het op zijn minst zorgelijk is dat een psychiater als Allen Frances de noodklok luidt door te stellen dat mensen worden gediagnosticeerd met aandoeningen die zij niet hebben. En dat zij worden behandeld met medicijnen die schadelijk voor hen zijn.
Te veel diagnoses en onnodige medicatie
Nu weet Allen Frances zeer waarschijnlijk waar hij het over heeft, want hij was de voorzitter van de commissie die de DSM IV samenstelde (inmiddels opgevolgd door de DSM V). Dat is het handboek van psychiaters op basis waarvan diagnoses worden gesteld. Hij constateert zonder omhaal dat de psychiatrie steeds vaker mensen diagnosticeert met ziekten die zij niet hebben, omdat het handboek daartoe alle ruimte biedt. Mensen worden vervolgens ook behandeld met medicatie die schadelijk voor hen kan zijn.
Frances stelt verder dat de mensen die werkelijk behandeling nodig hebben juist niet voldoende zorg ontvangen. En hij moet constateren dat hij zelf aan het begin heeft gestaan van wat er nu in de GGz gaande is. In zijn boek ‘Terug naar normaal‘ is meer achtergrondinformatie te vinden over hoe hij tot zijn bevindingen is gekomen.
De schadelijkheid van medicijnen
Recentelijk is de noodklok opnieuw geluid door een andere expert, de Noorse hoogleraar geneeskunde Peter Gøtzsche. Hij heeft zelf gewerkt in de farmaceutische industrie en is verbonden aan een onafhankelijk netwerk van wereldwijd 31.000 onderzoekers. Het netwerk analyseert medisch onderzoek om na te gaan wat de effecten van de gezondheidszorg zijn.
Zijn boek ‘Dodelijke medicijnen en georganiseerde misdaad’ gaat over medicijnen die niet werken zoals de producent beweert. En over hoe het kan dat die dan toch op de markt komen en vaak ook blijven. En niet in de laatste plaats wat daarvan de gevolgen zijn voor de gebruikers (Gøtzsche heeft het daarbij niet alleen over psychofarmaca, maar over medicijnen in het algemeen).
Ondersteunen van cliënten
“Onderzoek op dieren laat zien dat psychofarmaca tot hersenbeschadiging kunnen leiden. Terwijl in de psychiatrie de mythe heerst dat die medicijnen hersenbeschadiging, als gevolg van bijvoorbeeld schizofrenie of depressie, juist moeten voorkomen. Dat is gewoon niet waar,” zo stelt hij. Volgens Gøtzsche is de reden voor het op grote schaal voorschrijven van schadelijke medicatie het commerciële gewin van de farmaceutische industrie.
De vele feiten waarop hij zijn bevindingen baseert, zijn na te zoeken op het internet. En ze moeten dus voor organisaties in de gezondheidszorg aanleiding zijn om na te denken over wat en hoe we met deze informatie omgaan. Zodat de mensen die gebruik maken van medicatie, en daar vraagtekens bij plaatsen, kunnen worden begeleid in hoe zij daarmee kunnen omgaan op een manier die hen niet schaadt.
Opnieuw toename gebruik anti-depressiva
Heel recent schreef ook de Nederlandse emeritus hoogleraar gezondheidszorg Ivan Wolffers dit artikel. Het gaat over het feit dat uit de meest actuele cijfers van de Nederlandse apotheken blijkt dat in 2014 het gebruik van antidepressiva weer met 3,5 procent is gestegen. Bij kinderen onder 19 jaar zelfs met 11 procent.
En met name dat laatste is vier jaar geleden de aanleiding voor LOC geweest om in het eerder genoemde theoretische kader op zijn minst grote vraagtekens te gaan zetten bij hoe diagnosticering, behandeling en medicatie in Nederland in zijn werk gaat. Want, zo schreef LOC toen, als maar een fractie van al hetgeen er door experts beweerd wordt waar is, dan is dat nog steeds meer dan voldoende reden om gealarmeerd te zijn.
Economische belangen
Inmiddels nemen de bronnen die met soortgelijke informatie naar buiten komen toe (wie meer wil weten kan die informatie bij LOC opvragen). Dat is dan ook reden voor LOC om opnieuw en nadrukkelijk bij alle partijen in de zorg aandacht te vragen voor de noodzaak van een grote, radicale ommezwaai van ons zorgsysteem. Keer op keer blijkt dat de belangen van het systeem voorop staan. Veelal gedreven vanuit economische motieven.
Of dat nu winstbejag van de industrie is. Of dat het gaat om dat we vanuit politiek oogpunt de kosten van de zorg moeten terugdringen. De economische waarde voert in allebei de gevallen de boventoon. En de menselijke waarde is daaraan continu ondergeschikt. Daardoor kunnen misstanden zoals hier omschreven ontstaan.
Geen adequaat antwoord
En die misstanden worden niet aangepakt, wanneer we binnen de kaders van het huidige systeem blijven denken en opereren. Toekomstplannen als de ‘Agenda voor transparantie en gepast gebruik‘ bieden geen adequaat antwoord voor de oplossingen die nodig zijn om zorg echt te laten gaan over mensen, hun leven en hun waardigheid. In plaats van over: kosten, behandeling en systemen.
Bron: loc.nl
Dit bericht is 2968 keer gelezen.