Psychiater: eenzaamheid is de rode draad in deze samenleving

Facebooktwitterlinkedinmail

17 april 2019 – Leegte, gebrek aan sociale contacten en intimiteit. Zeven procent van de Nederlanders van 15 jaar en ouder ervaart sterke gevoelens van eenzaamheid. Nog eens dertig procent voelt zich enigszins eenzaam. Voor psychiater Dirk De Wachter is het de rode draad in zijn werk: ‘Mensen zeggen mij dat ik de enige ben tegen wie ze nog durven te spreken, de enige die nog luistert. En dan denk ik: laten we dat toch vooral als samenleving doen.’,  zo meldt Brainwash.nl

Een derde van de Nederlanders is eenzaam, volgens het CBS.
‘Het is in België niet anders. Onlangs nog verscheen een onderzoek waaruit blijkt dat ook steeds meer jonge mensen, twintigers, aangeven dat ze eenzaam zijn. Dat is zo contra-intuïtief. We denken dat eenzaamheid iets is van ouderen, die alleen zijn komen te staan, weduwe of weduwnaar zijn geworden. Maar ook steeds meer jongeren, in de bloei van hun leven, geven aan dat ze zich eenzaam en verlaten voelen. Dat is toch merkwaardig.’

Merkwaardig, zegt u, maar hoe komt het?
‘Het is een paradox: door nieuwe technologie beschikken we over fantastische instrumenten om contact met elkaar te hebben. We hoeven geen brief meer te schrijven die enkele weken later beantwoord wordt, maar kunnen iedereen overal en onmiddellijk bereiken, via Instagram, Facebook, Twitter of WhatsApp. Maar op de een of andere manier lijken die schermen af te schermen. Alsof we erachter blijven zitten en wel berichten sturen, maar elkaar niet meer opzoeken. Blijkbaar zijn er mensen die hele dagen achter hun laptop of smartphone zitten te tokkelen, zonder dat ze de medemens in het echt opzoeken. En ik denk dat dat in het echt ontmoeten noodzakelijk is voor de mens. Elkaar zien, elkaar vastpakken, elkaar de hand geven, elkaars vel voelen, elkaar in de ogen kijken, dat is een fundamentele noodzaak om te kunnen bestaan.’

‘Contact via het scherm, dat is goed als tussenfase. Ik zeg ook niet dat al die communicatiemiddelen afgeschaft moeten worden, dat kan ook helemaal niet. Maar het is niet voldoende om aan de diepe nood van de mens te voldoen, denk ik. Dus gebruik deze nieuwe middelen om tot ontmoetingen te komen, niet om af te schermen. En dan zijn er mensen die zeggen dat eenzaamheid van alle tijden is, dat het een van de existentiële onvermijdelijkheden van de mens is. En ja, dat kan ik ook wel erkennen, ik denk dat een homoseksuele jongeman die in de jaren 50 in een dorp opgroeide, zich heel eenzaam moet hebben gevoeld. Maar ik spreek van deze tijd. Ik moet werken met mensen uit deze tijd. En ik wil in deze tijd op zoek naar mogelijkheden en hoopvolle uitwegen.

Kun je dan zeggen dat mensen minder sociaal zijn geworden?
‘Dat is niet het geval, denk ik. ‘Mind is social’, zei de Britse antropoloog Gregory Bateson. De mens is sociaal en het al te zeer inzetten op het individu maakt dat de mens zich niet goed voelt. Mijn werk als psychiater is samen met patiënten die zich eenzaam en verlaten voelen nadenken over verbinding, over samenleven. Dan hoop ik dat ze niet alleen met mij een verbinding aangaan − want dat is soms het geval − maar probeer ik te zoeken naar netwerken. Ik probeer familiaire verbindingen, die zo essentieel zijn, te herstellen. En als dat echt niet meer gaat, dan probeer ik andere verbindingen te maken. In de sociale psychiatrie is dat de eerste doelstelling.’

Lees het uitgebreide artikel op brainwash.nl

Dit bericht is 7514 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail