5 augustus 2020 – Veel mensen hebben slaapproblemen. Volgens de laatste cijfers van het CBS heeft 20% van de Nederlandse bevolking last van slaapproblemen. Insomnia is een acute slaapstoornis die chronisch kan worden indien mensen meerdere nachten na elkaar last heeft van slaaptekort. Dit kan het gevolg zijn van het moeilijk in slaap vallen, het herhaaldelijk wakker worden tijdens de nacht en/of door veel te vroeg wakker te worden waardoor men niet meer kan inslapen.

Uit een gezondheidsenquête van het CBS blijkt dat mensen met insomnia zelf aangeven dat ze hun gezondheid als minder goed ervaren. Het zijn vooral psychische problemen en klachten die ontstaan als er voor langere tijd niet genoten kan worden van een goede nachtrust. Behalve de nadelige consequenties voor de gezondheid is er vaak op het werk en op sociaalgebied nadeel aan de slechte nachten. Veel voorkomende problemen zijn concentratieproblemen, een afname van de prestaties, vermoeidheid, prikkelbaarheid en slaperigheid overdag.

Gezondheidsklachten

Korte tijd slecht slapen, door bijvoorbeeld een jetlag, is niet zo erg voor de gezondheid. Als er lange tijd slecht geslapen wordt dan kunnen de gezondheidsklachten zich gaan opstapelen. 

Gezondheidsklacht #1: depressie

Uit een grote meta-analyse kwam naar voren dat insomnia een grote correlatie heeft met een depressie. In deze meta-analyse werden 34 studies onder de loep genomen waardoor er data werd meegenomen van 172.000 individuen. 

Gezondheidsklacht #2: angststoornissen

Uit een onderzoek uit 2013 bleek dat mensen met insomnia vaker angststoornissen ontwikkelen. Deze angststoornissen kunnen het dagelijks leven en deelname aan het sociale verkeer ernstig belemmeren. Artsen zullen in soms geneigd zijn om benzodiazepines voor te schrijven bij mensen die insomnia in combinatie met een angststoornis hebben. Het gevaar van benzodiazepines is dat er in korte tijd een sterke afhankelijkheid kan ontstaan. De benzodiazepines zijn daarom alleen maar geschikt voor een kort durende behandeling van de klachten. Bij langdurig gebruik van benzodiazepines kunnen bovendien andere psychische problemen optreden. 

Gezondheidsklacht #3: extreme vermoeidheid

Mensen die lange tijd slecht slapen kunnen extreem vermoeid raken. Er ontstaat dan een verhoogd risico op (verkeers)ongelukken. De prestaties op het werk kunnen gaan leiden onder de vermoeidheid waardoor er problemen in de werkgever-werknemer relatie kunnen ontstaan. De verminderde prestaties kunnen een bron van zorgen en stress zijn waardoor het nog moeilijker kan worden om goed te slapen. 

Gezondheidsklacht #4: moeite met het verwerken van negatieve emoties

De relatie tussen insomnia en psychische klachten werkt bidirectioneel. Geschat wordt dat de helft van de mensen met insomnia ook psychische problemen hebben. Het is niet helemaal duidelijk waarom mensen met insomnia vaker psychische problemen hebben. Maar onderzoek suggereert dat dit komt omdat bij mensen met insomnia het vermogen om negatieve emoties te verwerken is aangetast. 

Gezondheidsklacht #5: een negatieve spiraal

Slaapproblemen maken het lastig om te herstellen van psychische problemen. Deze kunnen elkaar in stand houden en zelfs verergeren. Om psychische problemen goed te kunnen behandelen moet daarom ook goed naar het slaapgedrag gekeken worden.

Behalve psychische klachten kan langdurige insomnia ook allerlei fysieke klachten geven. De gezondheidswebsite HappyHealthy deed er onderzoek naar. Hun bevindingen mogen we hier met toestemming delen. 

Gezondheidsklacht #6: hart- en vaatziekten

Uit observaties is gebleken dat insomnia zorgt voor een hoger risico op hart- en vaatziekten. Er is een toename te zien in het risico op hartfalen, een hartinfarct of een beroerte. Dit bij mensen die chronisch slecht slapen. 

Gezondheidsklacht #7: overgewicht

Overgewicht zorgt voor allerlei serieuze gezondheidsproblemen. Uit literatuur blijkt dat mensen die slecht slapen vaker overgewicht hebben. Uit data valt op te maken dat het voor mensen met insomnia zo goed als onmogelijk is om af te vallen, zelfs als er een streng dieet wordt gevolgd. Een slaaptekort ontregelt de hormoonhuishouding waardoor het lichaam vet wil gaan opslaan en vasthouden. Deze problemen kunnen zich al ontwikkelen als iemand chronisch minder dan 7 uur per nacht slaapt. Dit kan ook het geval zijn als iemand er vrijwillig voor kiest om weinig te slapen.

Indien er onvoldoende rust genoten kan worden dan blijven de cortisolspiegels te hoog. Cortisol is een hormoon wat betrokken is bij het slaap- en waakritme. Dit hormoon heeft echter ook effect op andere hormonen. Zo kan cortisol de aanmaak van melatonine afremmen. Melatonine is het slaaphormoon wat het lichaam in de avond aanmaakt. Cortisol heeft ook effect op honger- en verzadigingshormonen. Cortisol vertraagd de signaal overdracht tussen de maag en de hersenen. Hierdoor wordt het signaal vertraagd wat aangeeft als de maag vol is en je verzadigd bent. Deze vertraging kan wel 10 minuten bedragen wat betekend dat je eigenlijk nog 10 minuten bent doorgegaan met eten terwijl je eigenlijk al voldoende calorieën binnen had gekregen.

Om overgewicht aan te pakken is het bij insomnia zaak om te beginnen met het aanpakken van de slaapproblemen. Pas als het waak- en slaapritme op orde is kan er efficiënt afgevallen worden. Wat het lastig maakt is dat overgewicht ook kan zorgen voor insomnia. Hierdoor kan insomnia overgewicht in stand houden en andersom. Er zal goed gekeken moeten worden naar een goede strategie om deze negatieve spiraal te doorbreken. 

Gezondheidsklacht #8: diabetes type 2

Mensen met insomnia ontwikkelen vaker diabetes type 2. Voor mensen met diabetes type 2 en insomnia is het erg belangrijk om de slaapproblemen te behandelen. Dit is belangrijk om de bloedsuikerspiegel onder controle te krijgen zodat het risico op ernstige complicaties wordt verlaagd. Bij diabetes type 2 worden de zenuwen en bloedvaten aangetast. Dit kan zorgen voor tal van problemen met o.a. de nieren, de ogen, het gehoor, het hart, de bloedvaten en neurologische problemen. Voor het behandelen van diabetes type 2 zijn ook leefstijlmaatregelen nodig. De belangrijkste maatregelen hebben betrekking op de voeding, beweging en het eventuele gebruik van alcohol en tabak. 

Bron: persbericht

Dit bericht is 5636 keer gelezen.