Groot leed onder mensen met depressie

Facebooktwitterlinkedinmail

depressie

2 december 2015 – Riet (27): “Depressie is een hel, ik ben levensmoe…” Gerard (66): “Ben alles kwijtgeraakt, werk, familie mensen kijken me niet meer aan…” Annet (39): “Er is zoveel schaamte, vooral ook onder mannen.” Tineke (46): “Ik wil dat mijn kinderen beter geholpen worden dan ik.” Het is duidelijk: er is grote behoefte aan openheid, steun en kennis.

In Nederland is depressie volksziekte nummer één, maar er is behoefte aan meer geld voor onderzoek en het delen van kennis tussen onderzoekers, behandelaars en ervaringsdeskundigen. Dat bleek tijdens een bijeenkomst op 27 november in Utrecht. Zeventien ervaringsdeskundigen spraken met de wetenschappers Robert Schoevers, Brenda Penninx, Filip Smit en Jan Spijker over de prioriteiten bij onderzoek naar depressie. De bijeenkomst stond onder leiding van de landelijke Depressie Vereniging. Uit recent onderzoek van de vereniging blijkt dat patiënten grote behoefte hebben aan kennis over nieuwe behandelingen, het voorkomen van terugval en het gebruik van medicijnen. Ook willen mensen weten wat zij zélf kunnen doen aan hun depressieve klachten.

Begeleiding

Kirsten uit Utrecht: “De verhalen hier bewijzen hoe belangrijk het is, het raakt zoveel mensen. Ik heb zelf depressieve klachten sinds mijn pubertijd. Nu heb ik kinderen, maar wat geef ik door?” Een vrouw van 36 vertelt dat ze besloten heeft geen kinderen te krijgen. “De afbouw van de medicijnen mislukt steeds, het is een hel, isolerend, de wereld komt niet meer bij je binnen.”

Kennis ontbreekt

Marjolein (44): “Ik zie veel huisartsen die pillen voorschrijven, maar ze doen er verder niks mee.” De lotgenoten herkennen zich in het beeld dat huisartsen niet altijd weten hoe ze hun patiënten goed kunnen helpen, de kennis ontbreekt vaak. Robert Schoevers, hoogleraar en afdelingshoofd Psychiatrie UMCG: “Antidepressiva kunnen bij mensen met een milde depressie heel belastend zijn, zij hebben er ook minder baat bij. Mensen die heel diep depressief zijn hebben er wel baat bij. Maar hoe kun je als arts die inschatting maken?” Het ontbreekt ook aan kennis en begeleiding bij afbouw als die gewenst is. Van de gebruikers komt 30% niet meer van de medicijnen af, met alle gezondheidsrisico’s door de bijwerkingen van dien.

Filip Smit, hoogleraar public mental health van het Trimbos Instituut en het VUmc: “Mensen die geraakt zijn door verdriet en leed denken aan anderen en de volgende generatie. Dat motiveert mij onderzoek te doen naar (preventie van) depressie.” Schoevers: “Hoe kunnen we dit probleem samen onder de aandacht brengen? Nieuwe behandelingen ontwikkelen, ervaringsverhalen koppelen en kennis verspreiden? We kunnen meer doen.” Jan Spijker, hoogleraar chronische depressie van de Radboud Universiteit vult aan: “Het beeld klopt ook niet. Ik ben opgeleid met de boodschap dat depressie over gaat, maar ik zag steeds mensen in de praktijk waarbij het niet overging. Het houdt me erg bezig. Wat kunnen we er aan doen? We kunnen veel winnen door samen wat te doen, gestuurd door de behoefte van patiënten.”

Geld

De wetenschappers presenteren kort wat zij op dit moment aan onderzoek doen. Het is een druppel op de gloeiende plaat. Probleem is ook dat de resultaten amper terecht komen bij de behandelaars. Als het onderzoek klaar is en gepubliceerd, dan gaat de implementatie niet vanzelf. Brenda Penninx, hoogleraar in de psychiatrische epidemiologie aan het VUmc: “Vergelijk je de budgetten voor onderzoek met kanker of hart- en vaatziekten, dan hebben we veel minder voor depressie. Wij moeten vechten om aan geld te komen voor goed onderzoek. Collectanten komen er ook niet voor langs de deur.” Angelique (34): “En hoeveel aandacht is er voor kinderen en jongeren? Is er onderzoek naar wat medicatie doet op het brein dat nog in ontwikkeling is?” Een positieve reactie van de wetenschappers blijft uit… Filip Smit: “Je legt de vinger op de juiste plek.”

Depressiepuzzel

Volgens Brenda Penninx zijn er nog veel openstaande vragen;

  • Wat is depressie? “Klinkt simpel, maar voor iedereen is het anders. Kun je beter inzicht krijgen in wat er bij een bepaalde persoon aan de hand is? Kun je dit gebruiken voor een effectieve behandeling?”
  • Hoe kunnen we depressie voorkomen?
  • Bij wie werken antidepressiva wel en niet? “Als we dat beter kunnen voorspellen aan de hand van genetica, voorgeschiedenis, symptomen of biologie, zijn we stuk verder in gerichte zorg.”
  • Wat zijn alternatieve behandelvormen? “Van Running therapy weten we nu dat het hetzelfde effect heeft als antidepressiva, maar beter voor het lichaam omdat er geen sprake is van bijwerkingen.”

Grote aantallen

Filip Smit: “Depressie is een volksziekte met indrukwekkende grote aantallen die er toe doen. In leeftijd 18-65 jaar, krijgen 750.000 mensen klachten (..) Er is een grote groep van 550.000 mensen die in dat jaar last heeft van depressie.” Tegelijkertijd gebruiken er 1,1 miljoen mensen antidepressiva. Van de 439.000 mensen die opknappen van een eerdere depressie heeft een groot deel verhoogd risico een terugkerende depressie te krijgen. Maak ik me druk over, ook bij VWS. Laten we mensen die gezond zijn, gezond houden! Mensen die klachten hebben.., laten we voorkomen dat ze een zware depressie krijgen; en laten we mensen die een depressie hebben goed behandelen en voorkomen dat zij terugvallen. Dit vraagt om een proactieve GGZ, geen reactieve. Er is maatwerk nodig: bij wie doe je wat?”

Netwerk nodig

Jan Spijker, hoogleraar chronische depressie, Radboud Universiteit: “Het systeem in Nederland is niet bevorderlijk om snelle hulp te organiseren. We hebben een netwerk nodig om onderzoek te doen met een club bij elkaar.” Robert Schoevers: “Gezamenlijk doen heeft ook meerwaarde. We moeten ophouden de financiering ieder apart te organiseren.”

Agenda

Gabrielle Verbeek, bestuurslid van de Depressievereniging en onderzoeker/innovator en directeur Nathalie Kelderman sluiten de middag af. Op basis van de uitkomsten komt de Depressie Vereniging binnenkort met een eigen ‘Kennis-Agenda’, gebaseerd op de behoefte van patiënten. Hoog tijd voor actie!

Persbericht depressievereniging 

Dit bericht is 12878 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail