22 september 2025 – De Miljoenennota 2026 en de bijbehorende begrotingen laten zien dat mentale gezondheid en de geestelijke gezondheidszorg (ggz) nadrukkelijk op de politieke agenda staan. Dat is een belangrijke ontwikkeling, want steeds meer mensen kampen met psychische klachten en de gevolgen daarvan voor hun dagelijks leven en omgeving zijn groot. De urgentie om nú door te pakken is daarom hoog. 

Meer aandacht voor mentale gezondheid in de VWS-begroting
In de VWS-begroting zien we dat de overheid stappen wil zetten met het actieprogramma Mentale gezondheid & ggz. De presentatie van dit actieprogramma werd eerder dit jaar uitgesteld maar, volgens de belofte van staatssecretaris Tielen in de zomer, gaat eind dit jaar plaatsvinden. In 2026 volgen acties om mentale veerkracht te vergroten, de door- en uitstroom in de ggz te verbeteren en de verbinding tussen zorg en sociaal domein te versterken. Belangrijke actie is de realisatie van laagdrempelige steunpunten in alle regio’s. Steunpunten waarin ervaringsdeskundigen een belangrijke rol spelen en waar iedereen, en specifiek mensen met ernstige psychische aandoeningen, zonder verwijzing terecht kan.

Ook treedt in 2026 de nieuwe Wet integrale suïcidepreventie in werking. Hiervoor wordt structureel 10 miljoen euro per jaar gereserveerd. Gemeenten krijgen door deze wet de taak om beleid te ontwikkelen en ontvangen extra handvatten vanuit de landelijke agenda, gecoördineerd door 113 Zelfmoordpreventie. Dit zijn hoopgevende stappen, maar de vraag blijft hoe snel deze voorzieningen daadwerkelijk merkbaar worden voor mensen die nú hulp zoeken.

Samenhang tussen bestaanszekerheid, werk en zorg
Ook in de begrotingen van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en Justitie en Veiligheid (J&V) zien we aandacht voor mentale gezondheid. Via Individuele Plaatsing en Steun (IPS) kunnen mensen met psychische problemen ondersteuning krijgen bij het vinden en behouden van werk. In de voorjaarsnota van 2025 werd al duidelijk dat er jaarlijks structureel 12 miljoen euro naar gemeenten gaat voor mensen met een IPS-traject. Het Kabinet werkt door middel van een interdepartementale aanpak (samenwerking tussen de ministeries VWS, OCW, SZW, J&V en BZK) aan een effectiever armoede- en schuldenbeleid. De aanpak richt zicht op kwetsbare gezinnen met jeugdigen van 0-27 jaar. Vroegtijdige signalering van schulden en snelle begeleiding naar passende hulp voorkomt veel leed. Het ministerie van J&V zet in op een betere samenwerking tussen politie en zorgprofessionals bij meldingen van zorgwekkend en onbegrepen gedrag. Scherpere triage en een sterker netwerk rond kwetsbare mensen moet voorkomen dat zij in crisissituaties tussen wal en schip vallen. Deze verbindingen tussen zorg, bestaanszekerheid en veiligheid zijn essentieel, maar vragen om snelle uitvoering en borging in de praktijk. En voldoende mensen en middelen om die taken te kunnen volbrengen.

Wonen als basis voor mentale gezondheid
Ook in de begroting van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) kondigt het kabinet extra inzet aan op betaalbare sociale huurwoningen, zorggeschikte woonvormen en opstartwoningen voor spoedzoekers. Gemeenten krijgen de opdracht om beter te voorzien in huisvesting voor aandachtsgroepen, waaronder mensen die uitstromen uit zorg of kampen met psychische problemen. Dat zijn belangrijke stappen. Maar zolang mensen nog steeds geen passende woonplek vinden of te vaak tijdelijke oplossingen krijgen aangeboden, vragen wij ons af of deze plannen snel genoeg verschil maken in het dagelijks leven van onze achterban.

Samen bouwen aan mentale gezondheid
MIND ziet in deze begrotingen positieve bewegingen die erkenning geven aan de urgentie van mentale gezondheid. Maar zolang mensen met psychische klachten nog maanden wachten op hulp, jongeren met zelfdodingsgedachten nergens terechtkunnen en gezinnen geen passende steun vinden, zijn we er nog lang niet. Het nieuwe kabinet, dat na de verkiezingen van 29 oktober wordt gevormd, moet mentale gezondheid tot topprioriteit maken en de ingeslagen koers zo snel mogelijk uitvoeren.

Mentale gezondheid gaat over bestaanszekerheid, over meedoen in de samenleving en over het ervaren van perspectief. Het gaat om mensen die zich gehoord en gesteund willen voelen. Zonder taboe en stigma. Het is tijd om te handelen, en dat kan alleen samen.

Lees hier de eerste reactie van MIND  op Prinsjesdag op de Troonrede en Miljoenennota gezamenlijk met de psychiaters (NVvP) en psychologen (NIP).

Bron: mindplatform.nl

Dit bericht is 334 keer gelezen.