9 april 2022 – Het veelvuldig handen wassen wat in 2020 geintroduceerd werd in de Nederlandse maatschappij, was voor één doelgroep binnen de geestelijke gezondheidszorg niet nieuw. Mensen die lijden aan smetvrees deden dit natuurlijk al meer dan noodzakelijkerwijs nodig geacht wordt. Smetvrees is een heel vervelende psychische aandoening die het leven van mensen die er aan lijden compleet kan beheersen. Urenlange schoonmaaksessies, weer helemaal opnieuw beginnen als je eigenlijk al klaar bent met alles schoonmaken, voor veel mensen is het slopend om te lijden aan deze aandoening.

Mensen die werken in de schoonmaak in de zorg kunnen bij cliënten die lijden aan smetvrees nog wel eens het gevoel hebben dat hun werk er niet veel toe doet, omdat de cliënten zelf tóch nog flink aan de schoonmaak gaan. Maar dat is niet het geval. De schoonmaak in een zorginstelling doet er wel degelijk toe. Waarom dat zo is, leggen we je graag uit.

Wat is smetvrees eigenlijk precies?

Om goed uit te kunnen leggen waarom schoonmaak in de zorg zo belangrijk is, ook wanneer er sprake is van cliënten met smetvrees, is het goed om te weten wat smetvrees eigenlijk precies is. Wanneer iemand lijdt aan smetvrees dan is diegene extreem bang om vies te worden. De persoon heeft daarbij een obsessieve drang om alles in huis schoon te maken, zodanig dat het het hele leven gaat beïnvloeden. Vaak hebben mensen met smetvrees ook problemen op sociaal vlak. Doordat zij het bij andere mensen thuis vaak vies vinden, gaan zij liever niet meer op visite of wringen ze zichzelf in allerlei bochten om bijvoorbeeld maar niet de deurklink aan te hoeven raken. Mensen met smetvrees ontwikkelen vaak rituelen omtrent schoonmaak. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat dagelijks eerst de wc wordt geboend, daarna de keuken onder handen wordt genomen en vervolgens de douche aan de beurt is. Ook wanneer die gisteren al eens of meerdere keren onder handen is genomen. Smetvrees leidt vaak tot een geïsoleerd bestaan. Alles buiten is immers per definitie niet hygiënisch, omdat dat niet door jezelf schoongemaakt is.

Het is niet helemaal duidelijk waarom iemand aan smetvrees lijdt. Er is wel sprake van dat smetvrees bepaalde risicofactoren heeft, zoals bijvoorbeeld erfelijkheid. Ook een lagere intelligentie zou een risicofactor zijn. 

Toelaten van schoonmaker als vorm van exposuretherapie

Wanneer iemand met smetvrees in een zorginstelling woont, dan kan het voor de schoonmakers wel eens overbodig en zelfs soms ongemakkelijk voelen om de ruimtes van die personen schoon te maken. Toch is het belangrijk om dat wel te doen. Ten eerste is er zo een belangrijk terugkomend contactmoment met de cliënt, wat voor de sociale ontwikkeling van de cliënt erg belangrijk is. Daarnaast leert degene met smetvrees door te kijken naar wat een schoonmaker doet ook wat ‘normaal’ is. Eens per week de douche onder handen nemen, is bijvoorbeeld meer dan genoeg. Na het schoonmaken en tussentijds even de handen wassen in plaats van na elke handeling tien minuten, is ook genoeg. Daarnaast zou je het toelaten van een schoonmaker in je eigen ruimtes ook kunnen zien als een soort van exposure therapie. Smetvrees is een soort van angst/dwangstoornis, en om daar af te kunnen geraken zul je er met gestrekt been in moeten. Dat kun je doen door een emmer mest in je woonkamer leeg te kiepen, maar waarschijnlijk zal dat zoveel stress opleveren dat je dat daarna nooit meer doet. Een schoonmaker in je ruimte toelaten is echter een kleinere stap op naar een normaler leven. En doordat een schoonmaker steeds terugkomt, wordt het een geconditioneerde oefening in het toelaten van andere mensen en dus ook vuil in je leven.

Wat je als schoonmaker verder nog moet weten

Als schoonmaker kan het heel vervelend zijn om bij een cliënt langs te moeten gaan die aan smetvrees lijdt. Je kunt wellicht het gevoel krijgen je werk niet goed te doen, dat je in alles gecontroleerd wordt en misschien loopt degene met smetvrees wel achter je aan om je voetstappen schoon te vegen. Bedenk je goed dat het niet aan jou ligt. Jij doet je werk zeker goed en hoe er met je om gegaan wordt is absoluut niet persoonlijk bedoeld. Het is de stoornis van de cliënt die te grondslag ligt aan diens gedrag. Als je dat eenmaal accepteert, ben je misschien wel – naast de professionele zorg die de cliënt ongetwijfeld krijgt – de beste hulp die je voor deze cliënt kunt zijn.

Bron: persbericht

Dit bericht is 3377 keer gelezen.