12 augustus 2025 – Op een zomerfeestje of festival lijkt alles mee te zitten: zon, sfeer en een lekker tempo op de dansvloer. Maar wie in de hitte drugs gebruikt, brengt zijn lichaam flink in de problemen. ‘Je thermostaat raakt in de war,’ waarschuwt toxicoloog Marieke Sturkenboom. 
Tijdens warme zomerdagen op festivals ziet toxicoloog Marieke Sturkenboom een verhoogd risico op oververhitting bij gebruikers van stimulerende middelen.

Stimulerende drugs of ‘uppers’ zoals xtc, amfetamine (speed, pep) en cocaïne kunnen het lichaam flink opjagen. Zeker in combinatie met hoge temperaturen en urenlang dansen. ‘Amfetamines bevatten stoffen die lijken op ons eigen stresshormoon adrenaline,’ legt Sturkenboom uit. ‘Die zorgen voor extra energie, maar zetten je lichaam ook onder druk. Je gaat zweten, je hartslag stijgt en je temperatuur loopt op. Je denkt dat je alles aankunt, maar je lichaam loopt langzaam vast.’

‘Hitte en drugs is een gevaarlijke combinatie, je lichaam raakt sneller oververhit dan je denkt.’

Je interne thermostaat ontregeld
Wat het extra verraderlijk maakt, is dat je onder invloed vaak niet merkt dat het misgaat. ‘Normaal gesproken voel je dat je het te warm krijgt en zoek je vanzelf verkoeling,’ zegt Sturkenboom. ‘Maar onder invloed van drugs valt dat natuurlijke waarschuwingssysteem weg. Je staat dan gewoon nog steeds te dansen in de volle zon terwijl je lichaamstemperatuur al richting de 39 graden of hoger gaat.’

Als het misgaat
Op de spoedeisende hulp ziet Sturkenboom gelukkig niet heel vaak festivalgangers met ernstige klachten na drugsgebruik binnenkomen. ‘Als iemand bij ons belandt, is het echt mis. Dit zijn vaak gebruikers van xtc of amfetaminen die oververhit zijn geraakt. In zulke gevallen grijpen we snel in: intensief koelen met ventilatoren en kalmerende medicatie om de spieractiviteit en stressreactie te verminderen.’

Geen garanties
Sturkenboom benadrukt dat er geen garantie is op ‘veilig’ gebruik. ‘Elke stof is giftig als je er te veel van neemt. Zelfs water. En zeker bij drugs weet je nooit precies wat je neemt of hoe je lichaam erop reageert.’

Tegelijk ziet ze dat patiënten over het algemeen wel open zijn over wat ze gebruikt hebben. ‘Dat helpt ons bij het bepalen van de juiste behandeling. Iemand die een upper heeft gebruikt, is vaak oververhit, gespannen en moet gekalmeerd worden. Bij downers moet je juist letten op ademhalingsproblemen. En bij trippers gaat het om het bieden van rust en een veilige omgeving. Maar in alle gevallen geldt: liever voorkomen dan genezen.’

‘Er bestaat niet zoiets als een veilige dosis.’

Geen standaarddosis
Wat voor de een nog ‘werkt’, kan voor de ander al te veel zijn. ‘Drugs werken net als medicijnen: de dosis en het effect verschillen per persoon,’ zegt Sturkenboom. ‘Een sterke pil heeft veel meer impact als je klein en tenger bent dan als je groot en gespierd bent. En het grote probleem is: je weet nooit precies wat er in zo’n pil zit. De sterkte en samenstelling kan zomaar verschillen. Soms bevat een pil iets totaal anders dan je denkt.’

De opkomst van zogenaamde designer drugs maakt het volgens haar nog onvoorspelbaarder. ‘Die stoffen veranderen zo snel, dat ons laboratorium nauwelijks kan bijhouden wat er allemaal in omloop is. Bij sommige middelen weten we nauwelijks wat het doet, laat staan wat een veilige hoeveelheid is.’

Tips van de toxicoloog. Zo hou je het hoofd koel op een feestje:

• Neem geen drugs. En als je het toch doet: niet te veel tegelijk. Soms duurt het even voor je effect merkt. Meer nemen vergroot het risico.
• Combineer geen drugs met alcohol. De combinatie kan onvoorspelbaar en gevaarlijk zijn.
• Drink voldoende water en las rustpauzes in.
• Let op elkaar. Zie je dat iemand in de war raakt, oververhit is of anders reageert dan normaal? Roep hulp in.

Meer weten over drugs en gezondheid? Kijk op de website van het Trimbos-instituut.

Bron: umcg.nl

Dit bericht is 150 keer gelezen.