29 augustus 2025 – Diagnoses spelen een centrale rol in de GGZ: ze helpen om zorg te organiseren, geven taal aan psychisch lijden en kunnen erkenning geven. Tegelijkertijd zijn er ook terugkerende vragen over de beperkingen van het huidige diagnostisch systeem. Hoeveel ruimte is er binnen classificaties voor complexiteit, context en het verhaal van de persoon zelf?
Binnen het programma Redesigning Psychiatry werken onderzoekers en behandelaren aan manieren om het diagnostisch denken te verrijken. In dat kader stelden Annemarie Mulder en collega’s in een recent artikel in Frontiers in Psychiatry het concept van een problem-sustaining pattern (probleem-in-stand-houdend patroon) voor: een dynamische, contextgevoelige benadering van psychische problemen.
Van stoornis naar patroon
Een problem-sustaining pattern verwijst naar het samenspel van biologische, psychologische en sociale factoren die samen een psychisch probleem in stand houden. De focus verschuift van het classificeren van symptomen naar het begrijpen van onderliggende mechanismen en interacties, die zich in de loop van de tijd ontwikkelen.
Deze benadering vertoont overeenkomsten met transdiagnostisch denken: het overstijgen van afzonderlijke stoornissen en zoeken naar gemeenschappelijke processen die psychisch leed kunnen verklaren en beïnvloeden. Tegelijkertijd stelt het patroonperspectief nadrukkelijk de individuele mens en diens context centraal, waarbij meerdere perspectieven — van cliënt, behandelaar, naaste en maatschappij — samenkomen.
Diagnostiek als gedeelde betekenisgeving
Mulder en collega’s benadrukken dat diagnostiek niet alleen een wetenschappelijke activiteit is, maar ook een vorm van interpretatie en betekenisgeving. Wat als een stoornis wordt benoemd, is mede afhankelijk van waarden, normen en context. Een patroonbenadering kan ruimte bieden om samen met de cliënt te onderzoeken hoe klachten zijn ontstaan en voortbestaan, en welke handelingsmogelijkheden er zijn.
Tegelijkertijd roept een dergelijke benadering ook vragen op: hoe behoud je scherpte in indicatiestelling? Wat betekent het voor evidence-based werken? Hoe verhoudt een patroonbenadering zich tot bestaande richtlijnen?
Keynote op de NedKAD-conferentie 2025
Tijdens de NedKAD-conferentie op 3 oktober 2025 verzorgt Annemarie Mulder een keynote over deze benadering van diagnostiek, en de vragen die zij oproept. Wat zijn de kansen en beperkingen van een patroonperspectief? Hoe verhoudt het zich tot specialistische kennis en bestaande stoornismodellen? En in hoeverre helpt het professionals om beter aan te sluiten bij complexe en veranderlijke problematiek?
Benieuwd naar meer? Tijdens de conferentie staat transdiagnostisch denken centraal als mogelijke aanvulling of verruiming van het huidige GGZ-denken.
📅 3 oktober 2025
Bron: nedkad.nl
Dit bericht is 164 keer gelezen.
