29 mei 2025 – Een groep van ruim 2500 artsen, wetenschappers en praktijkdeskundigen uit diverse disciplines, steunt de oproep van de ouders van meer dan 30.000 kinderen, die zonder smartphone zouden moeten opgroeien. Ze roepen in een brandbrief op tot dringende actie tegen de groeiende gezondheids- en welzijnscrisis als gevolg van overmatig en leeftijdsongeschikt scherm- en sociale media gebruik bij kinderen en jongeren.

Samen met ouders maken de wetenschappers zich zorgen over:

•  De normalisatie van het feit dat de smartphone op steeds jongere leeftijd aan kinderen gegeven wordt.
• De impact op de gezondheid en ontwikkeling van kinderen, als gevolg van 24/7 toegang tot internet vanuit de broekzak.
• De applicaties die onlosmakelijk aan een smartphone verbonden zijn. Specifiek de applicaties waarbij de aandacht van het kind een product is waar aan verdiend wordt.
• De tijdspendering op het apparaat die uit deze aandachttrekkende applicaties voortvloeit. Uren die ten koste gaan van zaken die bijdragen aan een gezonde ontwikkeling van kinderen.
• De veiligheid van kinderen. Voor de meest gebruikte applicaties kan geen veilige en geschikte omgeving voor kinderen worden gegarandeerd.
• De langetermijngevolgen van bovenstaand op de gezondheid en ontwikkeling van kinderen.

Lees de brandbrief hier >>>

Gezien het intensieve smartphone- en sociale mediagebruik onder kinderen en jongeren, de aantoonbare fysieke gezondheidseffecten, de indicaties van mentale schade én het gebrek aan garantie van een structureel veilige en geschikte digitale omgeving, is het tijd om het maatschappelijke uitgangspunt te herzien. De huidige normalisering van het geven van een eigen smartphone en vroege toegang tot sociale media vraagt om heroverweging. Ten behoeve van de gezondheid en optimale ontwikkeling van kinderen, steunen wij het stellen van een ondergrens van 14 jaar voor het geven van de eigen smartphone en een ondergrens van 16 jaar voor de toegang tot sociale media.

Het gebruik van smartphones door kinderen onder de 14 jaar is een onderwerp van groeiende zorg, mede door de mogelijke negatieve effecten op hun ontwikkeling en welzijn. Hoewel het artikel van de NOS benadrukt dat de impact van smartphones per kind kan verschillen, tonen recente wetenschappelijke studies aan dat overmatig gebruik van smartphones bij jonge kinderen aanzienlijke risico’s met zich meebrengt.

Overmatig smartphonegebruik, met name voor het slapengaan, is in verband gebracht met kortere slaapduur en slechtere slaapkwaliteit bij jonge kinderen. Een studie  onder kinderen van 5 tot 8 jaar toonde aan dat kinderen die meer dan een uur per dag smartphones gebruikten, minder sliepen en vaker last hadden van nachtelijk ontwaken . Daarnaast kan het blauwe licht van schermen de melatonineproductie verstoren, wat leidt tot moeilijkheden bij het inslapen .

Langdurige schermtijd kan de cognitieve ontwikkeling van jonge kinderen beïnvloeden. Onderzoek heeft aangetoond dat overmatig gebruik van smartphones en tablets in verband kan worden gebracht  met vertragingen in taalontwikkeling en verminderde concentratievermogen . Kinderen die meer dan twee uur per dag schermen gebruiken, hebben een verhoogd risico op spraakstoornissen en leerproblemen .

Er is ook een verband gevonden tussen overmatig smartphonegebruik en gedragsproblemen bij kinderen. Kinderen die veel tijd besteden aan schermen vertonen vaker tekenen van impulsiviteit, emotionele instabiliteit en aandachtsproblemen . Een studie ,toonde aan dat kinderen die ’s nachts smartphones gebruikten, overdag meer aandachtsproblemen hadden, waarschijnlijk als gevolg van slaaptekort

Een onderzoek van King’s College London schatte dat ongeveer 23% van de kinderen en jongeren problematisch smartphonegebruik vertonen, wat kenmerken heeft van gedragsverslaving, zoals paniek bij het niet beschikbaar zijn van de telefoon en het verwaarlozen van andere activiteiten . Bij kleuters is vastgesteld dat ongeveer 17% tekenen van overmatige afhankelijkheid van smartphones vertoont, vooral wanneer deze apparaten worden gebruikt voor spelletjes .

Gezien de bovenstaande bevindingen adviseren,experts en organisaties, als het kind toch een smartphone heeft , het volgende:

• Beperk schermtijd: Voor kinderen van 3 tot 5 jaar wordt een maximale schermtijd van één uur per dag aanbevolen.
• Vermijd schermgebruik voor het slapengaan: Om slaapstoornissen te voorkomen, wordt geadviseerd om schermgebruik minstens een uur voor bedtijd te stoppen .
• Stimuleer alternatieve activiteiten: Moedig kinderen aan om deel te nemen aan fysieke en sociale activiteiten om de afhankelijkheid van schermen te verminderen
• Wees een rolmodel: Ouders en verzorgers zouden zelf ook bewust moeten omgaan met schermgebruik om een positief voorbeeld te geven .

Bronnen:  smartphonevrijopgroeien.nl , nos.nl

Dit bericht is 1318 keer gelezen.