18 oktober 2025 – Een nieuwe Nederlandse studie laat zien dat de manier waarop het hart reageert tijdens transcraniële magnetische stimulatie (TMS) iets zegt over de kans dat de behandeling aanslaat bij depressie. Deze zogenoemde Heart-Brain Coupling (HBC) bleek sterker aanwezig bij patiënten die al vroeg in de behandeling verbeterden, zo meldt het Nederlands Kennis voor Angst, Dwang en Depressie (NedKad) 

De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift Brain Stimulation (september 2025) en vormen de eerste klinische aanwijzing dat HBC kan dienen als fysiologisch merkteken (biomarker) van effectieve hersenstimulatie.

Wat is Heart-Brain Coupling (HBC)?
HBC is een maat voor de samenwerking tussen hersenen en hart. Tijdens TMS worden magnetische pulsen toegediend aan de prefrontale hersenschors, een gebied dat betrokken is bij stemming en emotieregulatie. De lichte hartslagveranderingen die hierbij optreden, weerspiegelen hoe sterk het autonome zenuwstelsel reageert op die stimulatie.

Met behulp van een eenvoudige hartslagband en een app kan zo worden gemeten of de hersenstimulatie daadwerkelijk een relevant hersennetwerk activeert – vooral de verbinding tussen de dorsolaterale prefrontale cortex (DLPFC) en de subgenuale anterior cingulate cortex (sgACC), die bij depressie vaak verstoord is.

Studieopzet en resultaten
In totaal deden 101 mensen met een depressie mee aan het onderzoek, uitgevoerd door een samenwerkingsverband van Brainclinics Foundation, Maastricht University, Neurocare Clinics, Neurowave en Synaeda Research.

Voorafgaand aan de TMS-behandeling werd bij iedere deelnemer gemeten hoe sterk de hartslag reageerde op TMS-prikkels op verschillende locaties en intensiteiten. Vervolgens werd gekeken wie er na 15 sessies al klinische verbetering liet zien.

De resultaten waren duidelijk:

• Patiënten die sterkere HBC-reacties vertoonden, hadden een grotere kans op vroege verbetering van hun depressieve klachten.
• Dit effect was onafhankelijk van leeftijd, geslacht, of de exacte TMS-locatie (links/rechts).
• De kans op verbetering was ruim twee keer zo groot bij patiënten met een duidelijke hart-hersenreactie bij hogere stimulatie-intensiteit.

Betekenis voor de praktijk
De studie suggereert dat HBC een veelbelovende methode kan zijn om TMS-behandelingen beter af te stemmen op de individuele patiënt. HBC biedt een fysiologische maat die laat zien of de stimulatie daadwerkelijk de beoogde hersennetwerken activeert. Dat kan helpen bij zowel plaatsbepaling van de stimulatie als bij het kalibreren van de stimulatie-intensiteit.

Tot nu toe wordt de dosering van TMS meestal bepaald op basis van de motorische drempel (de hoeveelheid stimulatie waarbij de handspier beweegt). Deze drempel zegt echter weinig over de gevoeligheid van de voorste hersengebieden die bij stemming betrokken zijn. De aanwezigheid van een meetbare HBC-reactie zou daarom kunnen dienen als individuele richtlijn voor adequate stimulatie.

Omdat de meting kort duurt (minder dan een uur), weinig training vraagt en direct resultaat oplevert via een app, is de methode bovendien praktisch uitvoerbaar in de klinische praktijk.

Vooruitblik
De onderzoekers benadrukken dat het gaat om een eerste, observationele studie. Vervolgonderzoek moet bevestigen of het actief gebruiken van HBC om TMS-locatie en intensiteit te kiezen daadwerkelijk leidt tot hogere behandelrespons.

Toch biedt dit werk een belangrijke stap richting biomarker-gestuurde TMS – een aanpak waarin de hersen- én lichaamsreactie van de patiënt centraal staat.

Bron: nedkad.nl

Dit bericht is 1 keer gelezen.