De grote vraag onder deze patiënten naar hulp bij zelfdoding is omgekeerd evenredig met de beschikbaarheid van psychiaters om hun verzoek te beoordelen. De vijf psychiaters die de Levenseindekliniek inmiddels telt kunnen maar op een klein percentage van de verzoeken ingaan. Waar bij somatisch zieken de wachttijd inmiddels is weggewerkt, daar moeten psychiatrische patiënten gemiddeld een half jaar wachten voordat ze hun diepste wens ten uitvoer zien gebracht.

Dat leidt soms tot bedroevende situaties. Nog onlangs besloot een patiënte het heft in eigen hand te nemen, nadat een antwoord op haar verzoek door gebrek aan menskracht te lang op zich liet wachten. Wij hadden haar graag een mooiere dood gegund, in het bijzijn van familie en vrienden.

Euthanasieverzoeken van psychiatrische patiënten zijn per definitie moeilijker te beoordelen dan die van de gemiddelde patiënt met somatische klachten. Het kost veel tijd en moeite om vast te stellen of er inderdaad sprake is van een weloverwogen verzoek, het lijden uitzichtloos en of de behandelperspectieven zijn uitgeput.

Voorkomen moet ook worden dat euthanasie wordt gegeven aan iemand bij wie het verzoek voortkomt uit het ziektebeeld, een waanstoornis bijvoorbeeld. Dat vergt diepgaand en langdurig onderzoek.

Het is ronduit teleurstellend dat zoveel psychiatrisch patiënten zich moeten wenden tot de Levenseindekliniek, omdat hun eigen behandelend psychiater zelfs dat onderzoek niet aangaat. De afweging die de Levenseindekliniek moet maken is niet wezenlijk anders dan die van de eigen behandelaar van de patiënt.

Het zou mooi zijn als die de stervenswens van zijn patiënt in ieder geval in overweging neemt. Nu komt de hulp in dit soort gevallen nog steeds neer op de schouders van een handjevol pioniers, voor een deel werkzaam bij de Levenseindekliniek. Het verklaart waarom euthanasie aan psychiatrisch patiënten nauwelijks toeneemt, in tegenstelling tot het aantal verzoeken.

Mijn wens is dat psychiaters open staan voor een serieuze doodswens. Dat onze wachtlijsten teruglopen omdat de dood als serieuze optie wordt meegenomen in de beoordeling van wat het beste is voor de patiënt. Dat geen patiënt meer wordt afgewezen onder het mom van ‘nog niet uitbehandeld’, terwijl het eigenlijk draait om de weerstand van de psychiater tegen euthanasie. Dat het afschrikwekkende alternatief van zelfdoding via trein of flat steeds vaker buiten beeld verdwijnt omdat mensen weten dat ze geholpen worden.

Het wordt vanzelfsprekend gevonden dat euthanasie wordt gegeven aan iemand met kanker die is uitbehandeld. Die vanzelfsprekendheid zou ook moeten gelden voor de psychiatrische patiënt die al tientallen jaren lijdt. De Levenseindekliniek kan hem helpen. Zonder hulp van anderen redden we het niet. Vandaar deze oproep: psychiaters, stel u open voor de euthanasiewens van uw patiënten. Ze rekenen op u.

Bron: levenseindekliniek.nl