Diagnose plaatst mensen met psychische klachten in hokje

Facebooktwitterlinkedinmail

depressie, jeugd, antidepressiva, diagnose

22 juli 2016 – Klinisch psycholoog Boschloo ontdekte dat door het stellen van een diagnose bij psychische klachten er veel informatie over patiënten verloren gaat, zo meldt newscientist.nl. Lynn Boschloo onderzoekt depressie op de afdeling psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). 

Volgens u zijn labels als ‘depressie’ te algemeen. Kunt u dat uitleggen?
‘Om een diagnose te stellen, gebruiken we onder andere psychologische vragenlijsten. Daar stoppen we een hoop psychische klachten weg onder één etiket, zoals depressie, of in categorieën als aandachtsproblemen en naar binnen gerichte en naar buiten gerichte problemen. Uit mijn onderzoek blijkt dat mensen met hetzelfde etiket of uit dezelfde categorie toch heel verschillend kunnen zijn.
‘Sommige mensen met het label depressie zijn continu gespannen, terwijl anderen met hetzelfde label niet vooruit te branden zijn. Dat zijn haast tegengestelde klachten. En impulsiviteit valt bijvoorbeeld onder aandachtsproblemen, terwijl uit mijn onderzoek blijkt dat een deel van de jongeren die hier last van hebben, ook vaak kampt met nachtmerries en piekeren. En dat zijn toch duidelijk naar binnen gerichte problemen.’

Hoe hebt u dat onderzocht?
‘Ik heb zo’n honderd psychische klachten van een zelfrapportagelijst voor jongeren in een innovatief statistisch programma uit de natuurkunde gestopt om te testen hoe ze samenhangen. Stel dat een willekeurige jongere last heeft van piekeren, wat is dan de kans dat hij of zij dan ook last heeft van verlegenheid of impulsiviteit? Op basis van de resultaten heb ik een netwerk gemaakt, een soort plattegrond van hoe de symptomen samenhangen.
‘Normaal gesproken worden psychische klachten geclusterd in categorieën, zoals aandachtsproblemen, alsof het eilandjes zijn. Het netwerk dat wij vonden is duidelijk ingewikkelder.’

Mensen gedragen zich naar hun diagnose.
‘Patiënten hebben vaak een nogal stereotype beeld bij hun diagnose en op die manier kijken zij ook naar zichzelf. Dat kan er inderdaad toe leiden dat ze zich ernaar gaan gedragen. Hoe buitenstaanders omgaan met een patiënt wordt uiteraard ook gekleurd door het beeld dat zij hebben bij een bepaalde diagnose. Zo gaan mensen er vaak ten onrechte van uit dat iemand met ADHD altijd druk is. De verschillen tussen patiënten met dezelfde diagnose zijn vaak vele malen groter dan hun overeenkomsten.’

Moeten we af van de diagnoses?
‘Nee, want diagnoses hebben ook voordelen. Ze helpen enorm in de communicatie tussen clinici en zorgen voor een terecht gevoel van erkenning bij patiënten. Het is wel belangrijk om niet elke diagnose als zwart-wit te zien. Behandelaren weten ook goed dat het in hokjes denken gevaarlijk is. En hebben de vrijheid om hun behandeling aan te passen aan de patiënt. Vooral de niet-hulpverleners stigmatiseren.’

Lees het hele artikel op newscientist.nl 

Dit bericht is 6959 keer gelezen.

Facebooktwitterlinkedinmail