3 november 2016 – Het kan van alles zijn: emotionele verwaarlozing, seksueel misbruik, maar ook een vechtscheiding of een ouder met zelfmoordneigingen. Bijna de helft van alle kinderen heeft voor zijn twaalfde al zeker één ingrijpende gebeurtenis meegemaakt, blijkt uit een onderzoek van kinderrechtenorganisatie Augeo, zo meldt de NOS .
De organisatie gebruikte een opvallende onderzoeksmethode: kinderen werden ondervraagd door jongeren die maar een paar jaar ouder zijn dan zijzelf. Een van hen is de 17-jarige Melanie Rietveld. Ze verbaast zich over de cijfers. “Een op de negen kinderen heeft drie of meer van deze ervaringen meegemaakt. Bij een op de vijf zijn het er twee of meer.” Het vaakst gaat het om een scheiding. Van ruim een kwart van de 660 ondervraagde kinderen van 11 en 12 jaar zijn de ouders uit elkaar gegaan.
Ook de antwoorden van de kinderen waren soms best schokkend, vindt Rietveld. “We vroegen bijvoorbeeld of ze bang zijn voor hun ouders. Dat is een hele heftige vraag. Meer dan tien procent zei ja.” Nineke Wilts (16) keek ervan op dat acht procent van de kinderen zei dat ze een huisgenoot in de gevangenis hebben. “Dat vind ik aanzienlijk veel.”
Een andere vraag was of de kinderen het gevoel hebben dat niemand om ze geeft. “Dat was meer dan tien procent. Een bizar hoog getal. Dat shockeerde me echt wel”, zegt Wilts. “Het heeft direct gevolgen. Naarmate ze meer meemaken, zijn ze minder gelukkig en zitten ze minder goed in hun vel. Daar kunnen ze als volwassenen nog last van hebben.” Tim Jansen (16): “Als een kind stress heeft, en dat niet weggaat, dan houdt dat kind zijn hele leven lang stress.”
Impact
Vaak kan je aan het gedrag van kinderen merken dat zij zich thuis of op school onveilig voelen. Een deel van de kinderen gedraagt zich door de spanning heel druk en agressief. Anderen reageren juist heel stil en teruggetrokken. Veel kinderen hebben psychosomatische klachten zoals hoofdpijn of buikpijn, hebben slaapproblemen of kunnen zich niet goed concentreren, waardoor ze moeite hebben om te leren. Misschien relateer je klachten of ongepast gedrag niet direct aan hun ervaringen. Toch is er vaak een verband: kinderen die zich ongepast gedragen doen dit vaak doordat hun gevoel van onveiligheid en stress toeneemt. Je bewust zijn van de impact van ingrijpende ervaringen betekent dat je dit snapt: dat kinderen zich niet zo gedragen omdat je dwars willen zitten, maar omdat ze niet anders kunnen of weten.
Dat geldt ook voor de kinderen waaraan je niets merkt of die stil en teruggetrokken zijn: ook deze kinderen hebben het nodig dat je ziet dat er een verband is tussen hun gedrag en teveel stress en onveiligheid.
Uit de studie bleek ook dat docenten vaak niet weten welke problemen kinderen thuis hebben. Een docent dacht dat drie kinderen uit zijn klas iets heftigs hadden meegemaakt. Dat bleken er twee keer zo veel te zijn.
Kalverboer: “Docenten moeten de signalen herkennen. Wat dat bemoeilijkt is dat kinderen niet snel geneigd zijn problemen mee te nemen en laten weten wat er aan de hand is. Er wordt veel verwacht van docenten en ik weet niet of je dat altijd kan verwachten. Maar je kunt wel een systeem inbouwen met vertrouwenspersonen en regelmatig een-op-een-contact met de leerlingen.”
De kinderombudsvrouw heeft een eenvoudige oplossing gezien op een van de scholen die ze heeft bezocht. “Op die school hadden ze een kikker, daar kon je briefjes in stoppen als je je niet fijn voelde. Dan wist de docent nog niet om welk kind het ging, maar wel dat er iets speelde.”
Dit bericht is 6429 keer gelezen.
